އަޅެފަހެ ، މީހަކު ޢަޖައިބެއް ނުވާނެ ހެއްޔެވެ ؟ ކުރީގެ ރައީސް ޔާމީން އެގެންދަނީ ، ވަށްކަމާއި މަނީލޯންޑަރިންގގެ ކުށްސާބިތުވެ 11 އަހަރުގެ ޖަލު ހުކުމެއް ތަންފީޒުކުރަމުންނެވެ. ޖަލުގެ އެޕާޓްމަންޓެއްގައި ވީއައިޕީގައި ހުރިކަމަށްވިޔަސް އެއީ ޖަލަށްލެވިފައިވާ ކުށްވެރިޔެކެވެ. އޭގެ އިތުރަށް 5 މިލިއަން ޑޮލަރުން ، ޔާމީންވަނީ ޖޫރިމަނާވެސް ކުރެވިފައެވެ. އެއީ އިސްލާމީ ޝަރީޢަތާއި ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޤާނޫނު އަސާސީގެ ދަށުން ހެދިފައިވާ ޤާނޫނުތަކުގެ މައްޗަށް ކުރެވިފައިވާ ޝަރުޢީ ހުކުމެއްގެ ދަށުންނެވެ. އެ ޙުކުމަކީ ހަރާން ހުކުމެއްކަމަށް ، ޕީޕީއެމާއި ޕީއެންސީ ކޯލިޝަނުން ބުނަމުން ގެންދިޔަނަމަވެސް ، އެއީ އިސްލާމީ ޝަރީޢަތުގެ އިޖްރާޢަތްތައް ފުރިހަމަކުރެވިގެން ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކްރިމިނަލް ކޯޓުން ، 25 ޑިސެމްބަރ 2022 ގައި ކޮށްފައިވާ ޞައްޙަ ހުކުމެކެވެ. އެއީ ހަރާން ހުކުމެއްކަމަށް ބެލެވޭނެ އެއްވެސް ކަމެއް ކޯޓު މަރުޙާލާގައިވެސް އަދި އެހެން މަރުޙަލާއެއްގައިވެސް ހިނގާފައެއް ނުވެއެވެ.
ކަންމިހެންއޮއްވައި ، އިހަކަށްދުވަހު މިފެނުނީ އީސީގެ ރައީސް ފުއާދު ތަވްފީޤުގެ ޓީވީ އިންޓަވިއު އެކެވެ. އެއިންޓަވިއުގައި ބުނާގޮތުން ، ކުރިޔަށް އޮތް ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ކުރީގެ ރައީސް ޔާމީނަށް ބައިވެރިވުމުގެ ފުރުޞަތު ބޮޑެވެ. އެއީ ކިހިނެއް ބޮޑުވާ ފުރުޞަތެއްބާވައެވެ. ކްރިމިނަލް ކޯޓުން ކޮށްފައިވާ ޙުކުމެއްގެ ދަށުން ، ޖަލަށްލާފައިހުންނަ މީހަކަށް ، ރިޔާސީ އިންތިޚާބަށް ކުރިމަތިލެވޭ ޙާލަތެއް ، ދުނިޔެއިން ތާކު ފެންނާކަށް ނެތެވެ. ޤާނޫނުގެ ހަނި ލޯވަޅުތަކުންލާފައި އެކަމެއް ނުވާނެޔެކޭވެސް ދަންނަވާކަށް ނެތީމެވެ. މިއީ ދިވެހިރާއްޖެއެވެ. ކޮންމެފަދަ ކަމެއްވެސް ވެދާނެއެވެ.
އެމެރިކާގެ ތާރީޚަށް ބަލާއިރު ، ލޭބަރ ލީޑަރ ޔޫޖީން ވީ ޑެބްސް ، 10 އަހަރުގެ ޖަލުހުކުމެއްގައި ހުއްޓައި ބޭއްވުނު ރިޔާސީ އިންތިޚާބެއްގައި ކުރިމަތިލެވުނެވެ. އެކަމަކު އޭނާއަށް އެއިންތިޚާބުގައި ލިބުނީ މިލިއަނެއްހާ ވޯޓެވެ. އެހެންކަމުން އިންތިޚާބުގައި ބަލިވިއެވެ. އެއަށްފަހު ، ޖަލުގައި ދިގުމުއްދަތުގެ ޖަލުހުކުމެއް ތަންފީޒު ކުރަމުންދާމީހަކު ، ރިޔާސީ އިންތިޚާބަށް ކުރިމަތިލާފައެއް ނެތެވެ.
އިންޑިއާއަށް ބަލާއިރު ، ވަގުތީގޮތުން ، ސިފައިންގެ ބެލުމުގެ ދަށުގައި ނޫނީ ބަންދެއްގައި ތިބޭނަމަ ވޯޓު ލެވިދާނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް އިންތިޚާބަކަށް ކުރިމައްޗެއް ނުލެވޭނެއެވެ.
ދުނިޔޭގެ އެންމެ ބޮޑު ދެޑިމޮކްރަސީ ބަލައިނުގަންނަ ހަމަޔެއް ، ރާއްޖޭގެ އިލެކްޝަންސް ކަމިޝަނުން ބަލައިގަންނަނީ ، ރާއްޖޭގެ ޤާނޫނަށް ޙަވާލާދީފައެވެ. ޤާނޫނީގޮތުން އެއީ ކުރެވިދާނެކަމެއްކަމަށްވަންޏާ ، ޤާނޫނު ބަދަލުކުރަންވީއެވެ. ބައިތުލްމާލުންނާއި ރައްޔިތުންގެ ފައިސާއިން ވަށްކަންކޮށްގެން ޖަލަށްލާފައި ތިބޭމީހުން ، ރައްޔިތުންގެ ޓެކްސް ފައިސާއިން ހޭދަކޮށް މުސާރަނަގަން އިންތިޚާބުތަކަށް ކުރިމަތިލާންވީ ކީއްވެ ހެއްޔެވެ ؟ އިންތިޚާބުތަކާ ދިމާކޮށް ޤާނޫނު ބަދަލުކުރުމަކީ އީސީން ކަންބޮޑުވާކަމެއްކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައި އެބައޮތެވެ. އެ ކަންބޮޑުވުން އޮތީ މިފަހަރަށް އެކަނި ހެއްޔެވެ ؟ ކުރީގެ ސަރުކާރުންވެސް ، ހުރިހާ ސިޔާސީ އިދިކޮޅުމީހުން ރުޅިއަރުވައި ، ލޮޓީތައް ދެމުންގެންގޮސްފައި ވެއެވެ. 65 އަހަރުވީމަ ރިޔާސީ އިންތިޚާބަށް ކުރިމަތި ނުލެޥެނެކަމަށް ނިންމީ ، ޤާސިމް އިބްރާހީމަށް އިންތިޚާބަށް ކުރިމަތި ނުލެވޭނެގޮތް ހެދުމަށެވެ. މިހިނގާ ސަރުކާރުން އެޤާނޫނަށްވަނީ އިޞްލާޙު ގެނެސްފައެވެ. 65 އަހަރުންމަތިވިޔަސް ކޮންމެ މީހަކަށްވެސް ކުރިމަތި ލެވޭގޮތްހެދީ މިސަރުކާރުންނެވެ.
ޖަލަށްލާފައިތިބޭމީހުން ، އިންތިޚާބަކާ ކުރިމަތިލައިގެން ހޮވިއްޖެނަމަ ، އޭނާގެ ވަޒީފާގެ މަސްއޫލިއްތަޔު އަދާކުރާނެގޮތެއް ޤާނޫނެއްގައި ބަޔާންކޮށްފައި އޮންނަން ޖެހެއެވެ. ރައްޔިތުންގެ ޓެކްސް ފައިސާއާއި ، ދައުލަތުގެ މާލީ ނިޒާމުން ވަށްކަންކޮށްގެން ޝަރުޢީ ޙުކުމެއް ތަންފީޒުކުރަމުންދާ ކުށްވެރިޔަކު ، ރައްޔިތުންގެމައްޗަށް އަމުރު މަޢުރޫފް ހިންގައި ، ޙުކުމް ކުރަންވީމަ ، އެއީ ޑިމޮކްރަސީގެ ކޮންވައްތަރެއްބާވައޭ ހިތަށް އަރައެވެ. އީސީން ދެފަހަރެއްގެ މަތިން ، މިހާރު އެވާހަކަ ދައްކައި ޢާންމުކޮށްފިއެވެ. އިންތިޚާބާދިމާކޮށް ޤާނޫނު ބަދަލުކުރާތީ ، އެކަމުގެ ކަންބޮޑުވުންވެސް ފާޅުކޮށްފިއެވެ. ހަތްބޯރާހި އަރާހެން ، ކޮންމެ ފަސްއަހަރަކުން އެއްފަހަރު އަންނަ ބޮޑު ، ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގެ ހޫނު އަދި ގަދަޔެއް ނުވެއެވެ. ސަރުކާރު ހިންގާ މައިޕާޓީ ، އެމްޑީޕީތެރޭގައި ފާރުވެފައި އޮތް ފާރުގަނޑުގެ ޒަޚަމް ، މުޅިހަށިގަނޑަށް ނުފެތުރެނިސް ، ބޭސްކޮށް ފަސޭހަކުރަން އެބަޖެހެއެވެ. އެމްއެންޕީއާއި ޕީޕީއެމުން އެތިބީ ކޯލިޝަން ހަދަގޮތަކަށް ނޫނެވެ. ކޯލިޝަން ނުހަދާ އެއްބުރުން އިންތިޚާބު ކާމިޔާބު ކުރުމުގެ ހުވަފެން ބަލަބަލައެވެ. އެމްޑީޕީއާ ކޯލިޝަން ހެދި ދެޕާޓީއާއެކު ، އިންތިޚާބަށް ތައްޔާރުވުމުގެ މަސައްކަތް ދާނީ ކުރެވެމުންނެވެ. ޖޭޕީއާ ކޯލިޝަން ހަދަން ބޭނުންވާ ބަޔަކު އަދި ފެންނާކަށް ނެތެވެ.
ސިޔާސީ ރޯޅިޔަކީ ގޮތްނޭނގޭ އެއްޗެކެވެ. މިއަދު ހެނދުނު ހުޅަގުން ޖެހުނު ރޯޅި ، މެންދުރުވާއިރު އިރުންވެސް ޖެހިދާނެއެވެ. އެކަމަކު ، ވަށްކަންކޮށްގެން ޝަރުޢީ ޙުކުމް ތަންފީޒުކުރާ ޖަލުމީހުންނަށް އިންތިޚާބަށް ކުރިމަތިލެވިދާނެ ވާހަކަ އެއީ ގިނަބަޔަކަށް ޤަބޫލުކުރެވޭ ވާހަކައެއް ނޫނެވެ. ދުނިޔޭގެ ބައެއް ޤައުމުގައި ޖަލުމީހުންނަށް ވޯޓުލެވެއެވެ. އެކަމަކު އިންތިޚާބަކަށް ކުރިމައްޗެއް ނުލެވެއެވެ.
