(22 އޯގަސްޓް 2025 ގައި ޝާއިއުކުރި ބަޔާ ގުޅޭ)
ގްރަނާދާއަށް އައްޒަޣަލް ވަޑައިގަތް ޚަބަރު ލިބިވަޑައިގަތުމުން ބިރުން ތިބި ބައެއް ޣައްދާރުން އަބޫ ޢަބްދުﷲގެ އަރިހުގައި ވަފާތެރިން ކަމުގައި ހެދިގެން ދިޔައެވެ. މި ހާދިސާގެ ސަބަބުން ގްރަނާދާގެ ރައްޔިތުންނަށް އައި ހެޔޮ ބަދަލުތައް ފެނުނީމާ ބާކީ ތިބި މީހުންވެސް ރަށް ދޫކޮށް ގޮސް ފެރްނާންދޯގެ ފޫބުޑަށް ވަދެއްޖެއެވެ. އެކަމަކު ފަހުގެ ފުތޫޫހާތުގެ ސަބަބުން އަބޫ ޢަބްދުﷲ ބަދަލުވެވަޑައިގަތްތަން ފެނުނީމާ އެބައިމީހުން ވަރަށް ނުބައި ރޭވުމެއް ރާވައިފިއެވެ. އެއް ދުވަހަކު އަބޫ ޢަބްދުﷲ ފެރްނާންދޯގެ ބާރުގެ ދަށުގައި އޮތް އަވަށެއް ހިއްޕަވައިފިއެވެ. އެ ވަގުތު ޣައްދާރުންގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ، އެކަމަކު ލަޝްކަރާއެކު ތިބި ދެ މީހަކު އައިސް އަބޫ ޢަބްދުﷲއަށް ދެންނެވީ ހުޅަނގު ފަރާތުން އެ އަވަށާ ދިމާއަށް ކްރިސްޓިއަނުންގެ ލަޝްކަރެއް އަންނަ ކަމުގައެވެ. މީގެ އިތުރަށް އިރުމަތީ ފަރާތުންވެސް ކްރިސްޓިއަނުންގެ ދެހާސް މީހުންގެ ލަޝްކަރެއް ދުށްކަމަށާއި އެބައިމީހުންގެ މިސްރާބުވެސް ހުރީ އެ އަވަށާ ދިމާއަށް ކަމުގައި ދަންނަވައިފިއެވެ. މި ޚަބަރު ލިބިވަޑައިގަތީމާ އަބޫ ޢަބްދުﷲ މަޝްވަރާ މަޖިލިސް އެއްކުރައްވައިފިއެވެ. މި މަޖިލީހުގައި ޣައްދާރުންގެ ބަޔަކުވެސް ވަނެވެ. މިބައިމީހުން މަޝްވަރާ އެރުވީ އެ އަންނަ ކްރިސްޓިއަން ލަޝްކަރަށް އަވަށް ހިސާރުކުރުމުގެ ފުރުސަތު ދެއްވާށެވެ. އެޔަށްފަހު ރޭގަނޑު ހަމަލަދީ ކާފަރުންގެ ލަޝްކަރަށް އެހީ އަންނަ މަގުތައް ބަންދުކުރާނީއެވެ. އެ މީހުން ހިފަހައްޓަވައިގެން ދެ ދުވަހެއްވަރު މަޑުކޮށްލައްވާއިރު އިސްލާމުންގެ އެހެން ލަޝްކަރެއް އަންނާނޭ ކަމުގައިވެސް މި ބައިމީހުން ދަންނަވައިފިއެވެ.
ރޭގަނޑުގެ އަނދިރީގައި ނުކުމެ ދުޝްމިނުންނާ ކުރިމަތިލުމާ އަބޫ މުޙްސިން ވަރަށް ބޮޑަށް ދެކޮޅު ހެއްދެވިއެވެ. އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. [ކާފަރުންނަށް ހިސާރުކުރުމުގެ ފުރުސަތު ދީފައި އަޅުގަނޑުމެން ރަށުތެރޭގައި ތިބެގެން ހަނގުރާމަކުރީމާ ތިން ހަފުތާއެއްހައި ދުވަހު ހިފަހައްޓައިލެވޭނެއެވެ. އެހައިތަނަށް ގްރަނާދާއިން ލަޝްކަރު އަންނާނެއެވެ.] އެކަމަކު ޣައްދާރުން ދޫނުކޮށް ހިފެހެއްޓުމުގެ ސަބަބުން ރޭގަނޑުގެ ހަމަލައަށް ލަޝްކަރު ތައްޔާރުކުރާން އަބޫ ޢަބްދުﷲ އަންގަވައިފިއެވެ. ލަޝްކަރު ބަހައިލެވުނީ ދެ ބަޔަކަށެވެ. އެއް ބަޔަކު އަބޫ މުޙްސިންގެ ގިޔާދަތުގައި ހުޅަނގު ފަރާތަށް ދާ ގޮތަށް ހަމަޖެއްސުނެވެ. ދެވަނަ ބައި އަބޫ ޢަބްދުﷲގެ ގިޔާދަތުގައި ދިޔައީ އިރުމަތީ ފަރާތަށެވެ. އަބޫ ޢަބްދުﷲގެ އަރިހުގައި ވަރަށް ގިނަ ޣައްދާރުން ދިޔައެވެ.
ޖާސޫސުންގެ ބަޔަކާއެކު އަބޫ މުޙްސިން ހުޅަނގު ފަރާތުން ވިއްސަކަށް ކޯހުގެ ދުރަށް ވަޑައިގެން ބެއްލެވި އިރުވެސް ލަޝްކަރެއްގެ ހިލަމެއް ފެނިވަޑައެއް ނުގަތެވެ. އޭނާ އަރިހުގައި އައި ޖާސޫސަށް އަޑުފުޅުލެއްވިއެވެ. އެންމެ ފަހުން ރޭގަނޑުގެ ތިންވަނަ ދަމަށް އަޅައިގަތީމާ، ވަރުބަލިފުޅުކަމާއެކުވެސް، އަސްކޮޅުގެ މިސްރާބު އަވަށާ ދިމާއަށް ޖައްސަވައިފިއެވެ. އަވަށާ ހަތަރު ކޯހެއްހައި ގާތަށް ވަޑައިގެންވެުނުތަނާ ސިފައިންގެ ބަޔަކާ ބައްދަލުވެވަޑައިގެންފިއެވެ. އެއީ އަބޫ ޢަބްދުﷲގެ އަރިހުގައި ދިޔަ ބައެކެވެ.
އަބޫ މުޙްސިންގެ ހިތްޕުޅުގައި ޝައްކެއް އުފެއްދިއްޖެއެވެ. ލަޝްކަރަށް މަޑުކުރާން އެންގެވުމަށް ފަހު ސިފައިންނާ ދިމާއަށް ގިނިކަންޏާ ވަޑައިގެންފިއެވެ. ކައިރިއަށް ވަޑައިގެންނެވުނީމާ ފާހަގަ ކުރެއްވުނު ގޮތުގައި އެ މީހުން ތިބީ ލެޔާ ތަތްތެޅިފައެވެ. ސުވާލު ނުކުރައްވަނީސް އެމީހުން ދަންނަވައިފިއެވެ. [އަޅުގަނޑުމެން ބަލިވެއްޖެއެވެ. މިއީ ވަރަށް ހީލަތްތެރި ރޭވުމެކެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ލަޝްކަރުގައި ގިނައިން ތިބީ ޣައްދާރުންނެވެ. ޖާސޫސުން އަޅުގަނޑުމެން ގޮސް ޖެއްސީ މަޅިއެއްގައެވެ. ހަތަރު ފަރާތުން އޮހިގަތީ ދުޝްމިނުންގެ ތީރެވެ. ދުޝްމިނުންގެ ގޮވެލިފަތީގެ އަޑު އިވުމާއެކު ޣައްދާރުން އަބޫ ޢަބްދުﷲއަށް ދެންނެވީ މިހާރު މިއޮތީ ހުރިހައި ދިމާއަކުން ބެދިފައިކަމަށާއި ހަނގުރާމަކުރުމަކީ ބޭކާރު ކަމެއް ކަމުގައެވެ. އަޅުގަނޑުމެން ހަތިޔާރު ބަހައްޓާން ދެކޮޅުހެދީމާ ޣައްދާރު އެއްފަރާތަކަށް ޖެހި ވަކިވެގެންފިއެވެ. ދުޝްމިނުން އެއް ފަރާތުން ނުކުމެ އަޅުގަނޑުމެންނާ ހަމަލަދޭން ފެށީމާ ފުރަތަމަ ޣައްދާރުން ހިމޭނުން ތިބީއެވެ. ފަހުން ދުޝްމިނުންނާ ބައިވެރިވެ އަޅުގަނޑުމެންނާ ދިމާކޮށްލައިފިއެވެ. ކުޑަ ހިނދުކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި އަޅުގަނޑުމެންގެ އަށްސަތޭކައެއްހައި މީހުން ޝަހީދުވެއްޖެއެވެ. ފިލައިގެން ޖާނު ސަލާމަތްކުރުން ނޫން ގޮތެއް ނެތިއްޖެއެވެ.]
އަބޫ މުޙްސިން ސުވާލުކުރެއްވިއެވެ. [އަބޫ ޢަބްދުﷲ ކޮބައިހެއްޔެވެ؟]
ޒުވާން ސިފަޔަކު ދެންނެވިއެވެ. [ހަނގުރާމަ ހިނގަމުން ދިޔައިރު އަޅުގަނޑުމެންނާއެކު ހުންނެވިއެވެ. އަސްކޮޅުން ވެއްޓިވަޑައިގަތްތަން ދެތިން މީހަކު ދުށްޓެވެ. އަޅުގަނޑަށް ހީވާ ގޮތުގައި ދުޝްމިނުން އެމަނިކުފާނު ހައްޔަރުކޮށްފިއެވެ. މިއީ ކެހިވެރި ރޭވުމެކެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ތެރޭގައި މުނާފިގުން އެހައި ގިނަ އަދަދަކަށް ތިބިކަން ކުރިން އެނގުނު ނަމައެވެ.]
އަބޫ މުޙްސިން ވިދާޅުވިއެވެ. [އަހަރެމެންނަށްވެސް އޮޅުވައިލީއެވެ. އަހަރެން ޖާސުސު ކުރެން އަހައިލާނަމެވެ.]
މިހެން ވިދާޅުވެފައި ލަޝްކަރާ ހަމައަށް ފަހަތަށް ވަޑައިގެންފައި ސުވާލުކުރެއްވިއެވެ. [އެ ޖާސޫސުކަލޭގެ ކޮބައި ހެއްޔެވެ؟]
ސިފައިން އެކި ދިމަދިމާއަށް ބަލައި ހޯދައި އެކަކު އަނެކަކާ ސުވާލުކުރުމަށް ފަހު ދެންނެވިއެވެ. [ފަތިސް ނަމާދަށް ފަހު އަޅުގަނޑުމެން އޭނާ ނުދެކެމެވެ.]
އަބޫ މުޙްސިން މާޔޫސީއާއެކު ވިދާޅުވިއެވެ. [ދެން އެނބުރި ސަރަހައްދަށް ދިއުން ނޫން ގޮތެއް އަހަރެމެންނަކަށް ނެތެވެ.]
ލަޝްކަރުގެ ބަލިވުމާއި އަބޫ ޢަބްދުﷲގެ ގެއްލިވަޑައިގަތުން ވެގެން ދިޔައީ އަބުލްޙަސަންގެ ފުރާނަފުޅުގެ ހުޅުކޮޅަށް ޖެހުނު އެންމެ ފަހުގެ ވައިރޯޅިކަމުގައެވެ. ގްރަނާދާގެ މައްޗަށް އަނެއްކާވެސް ހިތާމައިގެ ކަޅު ވިލާތައް ފެތުރިއްޖެއެވެ. އޭގެ އަނެއް ދުވަހު ރައްޔިތުންނަށް ފެނުނީ އަބުލްޙަސަންގެ ޖަނާޒާއެވެ. ގްރަނާދާގެ ފަޒާ ވަނީ އެތައް ރަސްކަލަކާއި ވެރިންނެއްގެ ޖަނާޒާ ދެކިފައެވެ. އެކަމަކު މި މުޖާހިދުގެ ހަށިކޮޅު ކަށްވަޅަށް ތިރި ކުރެވުމާއެކު ކުރިމަގުގެ އެތައް ހާސް އުއްމީދެއް ނިދީއެވެ.
މި ކަންތައްތަކަށް ފަހު ގްރަނާދާގައި ހަނދުފަޅިއާއި ޞަލީބުގެ ހަނގުރާމަ ދުވަސްކޮޅަކަށް މެދުކެނޑިގެން ދިޔައެވެ. އެހެން އޮވެފައި 890 ވަނަ އަހަރުގެ ރަބީޢުލްއާޚިރުމަހުގެ ތެރޭގައި ފެރްނާންދޯގެ ބޮޑު ލަޝްކަރެއް އައިސް މަލަޚާ ހިސާރުކޮށްފިއެވެ. މިއީ ހަމަ ކުއްލިއަކަށް ނުވެސް އެނގިތިއްބައި ކުޅަ ކަމަކަށް ވާތީ އައްޒަޣަލަށް ފުރިހަމަ ބާރާއެކު ދިފާޢުކުރައްވާނޭ ފުރުސަތެއް ލިބިވަޑައެއް ނުގަތެވެ. އެކަމަކުވެސް ބަގާވަނާއި ރުންދާ ހިފާން ކުޅަ މަސައްކަތް ނާކާމިޔާބުވީމާ ދުޝްމިނުންނަކަށް ކުރިއަށް ދާކަށް ނުކެރުނެވެ. ދެން ދުޝްމިނުން ހަމަލަދިނީ މިޝީނާއަށެވެ. އެކަމަކު އެތަނުން ކުރިމަތިލާން ޖެހުނީ ނާކާމިޔާބީއާއެވެ. ދުޝްމިނުން ބަލިކުރެއްވުމަށް ފަހު އައްޒަޣަލް އެމީހުންގެ މައްޗަށް ވަރުގަދަ ހަމަލައެއް ދެއްވައި ވަރަށް ޣަނީމާ އެއްކުރައްވައިފިއެވެ.
ފެރްނާންދޯގެ ވެރިކަމުގެ ސަރަހައްދަށް ވެދެވަޑައިގެން، ވަރުގަދަ ހަމަލަތަކެއް ދެއްވައި، ބަލިކޮށްލެއްވީމާ ނޫނީ ކްރިސްޓިއަނުންގެ މި ޢުދުވާނުން ސަލާމަތްވެވަޑައި ނުގަންނަވާނޭކަން އައްޒަޣަލަށް ވިސްނިވަޑައިގެންފިއެވެ. އެކަމަކު އެވަރުގެ ބޮޑު ހަނގުރާމައަކަށް ތައްޔާރުވެވަޑައިގަންނަވާން ވަގުތު ބޭނުންފުޅުވެއެވެ. ދެކުނު އިރުމައްޗާއި އުތުރު ހުޅަނގުގައި ސަރަހައްދީ ބާޒުގެ ފާރަވެރިކަން ފުރިހަމައަށް ގާއިމުވެފައި އެބައޮތެވެ. އެހެންވީމާ އެ ދެ ދިމާއިން ދުޝްމިނުންގެ ނުރައްކާތެރިކަން ނުފޯރާނޭކަމުގެ ޔަގީންކަން އެބައޮތެވެ. ދެކުނަށް ބަލާނަމަ އައްޒައިޣަރީ އެ ދިމާ ވަރަށް ރަނގަޅަށް ބަލަހައްޓަވަމުން އެބަގެންދަވައެވެ. އެއީ ނުހަނު ތަޖުރިބާކާރު، ކުޅަދާނަފުޅު މުޖާހިދެކެވެ. ބޮޑު ލަޝްކަރެއް ތައްޔާރު ކުރެއްވުމާއި، ވަސީލަތްތައް ހަމަކުރެއްވުމުގެ މަސައްކަތްޕުޅު ކުރެއްވުމަށްޓަކައި ގްރަނާދާގައި ހުންނެވުމުގެ މުހިއްމުކަންވެސް އައްޒަޣަލަށް ވިސްނިވަޑައިގަނެއެވެ. އެހެންވީމާ ސަރަހައްދު ބެލެހެއްޓުމުގެ މަސްއޫލިއްޔަތު އަބޫ މުޙްސިނާ ހަވާލުކުރައްވައިފައި ގްރަނާދާއަށް ވަޑައިގެން ލަޝްކަރު ތައްޔާރުކުރެއްވުމުގެ މަސައްކަތްޕުޅު ފައްޓަވައިފިއެވެ.
(6)
އަބޫ ޢަބްދުﷲ ހައްޔަރުކޮށްގެން ގެންދެވުނީ ކަސްތިއްޔާއަށެވެ. އޭނާއަށް ދެވޭން އޮތް އެންމެ ހަރުކަށި އަދަބެއް ފެރްނާންދޯ ދޭނޭކަން އޭނާއަށް އެނގިވަޑައިގަނެއެވެ. އެކަމަކު ގަނޑުވަރުގެ ދޮރުމައްޗަށް އޭނާ ގެންދެވުމުން ފެނިވަޑައިގަތީ ތަފާތު މަންޒަރެކެވެ. ދޮރުމަތީގައި ހުއްޓައި ފެނިވަޑައިގަތީ ފެރްނާދޯއެވެ. އޭނާ ސަލާން ކުރުމަށްޓަކައި އަބޫ ޢަބްދުﷲއާ ދިމާއަށް އަތްދިއްކޮށްލިއެވެ. އަބޫ ޢަބްދުﷲ ހައިރާންފުޅުވެފައި ހުންނަވައިގެން ސަލާންކޮށްލެއްވިއެވެ.
ފެރްނާންދޯ އޭނާގެ އަމީރުންނާ ދިމާއަށް ބަލައިލައިފައި ބުނެފިއެވެ. [ކަލޭމެން ބަލަހައްޓައިގެން ތިޔަތިބީ ކީއްވެގެން ހެއްޔެވެ؟ ގްރަނާދާގެ ރަސްގެފާނަށް މަރުޙަބާ ދަންނަވާށެވެ. މިއީ އަހަރެމެންގެ މެހުމާނެކެވެ.] އަމީރުން އަބޫ ޢަބްދުﷲއަށް އަދަބު އަދާކުޅައުމުގެ ގޮތުން ކުރުނީސްކޮށްފިއެވެ.
ފެރްނާންދޯ އަބޫ ޢަބްދުﷲގެ އަތްޕުޅުގައި ހިފައިގެން ގޮސް ގަނޑުވަރަށް ވަދެއްޖެއެވެ. ބައްދަލުކުރާ ކޮޓަރީގެ ދޮރުމަތީގައި ދެތިން ޚާދިމާއިންގެ މެދުގައި ރާނީ އިޒަބެއްލާ އިނެވެ. ފެރްނާންދޯ އިޒަބެއްލާގެ ގާތަށް ގޮސް ކިޔައިފިއެވެ. [ރާނީއެވެ. ރާނީ ދެކެވަޑައިގަންނަވާ ހިތްޕުޅުން އިންނަވާ އަހަރެމެންގެ ދަރިފުޅު މިހިރީއެވެ. އަބޫ ޢަބްދުﷲގެ މޫނުފުޅަށް ބަލައިލީމާ މިހާރުވެސް ހީވަނީ ގައިދީއަކު ކަމުގައި ހީފުޅުކުރައްވާ ހެންނެވެ. ރާނީ މީނާއަށް ޔަގީންކަން އަރުވާށެވެ. މިއީ އަޅުގަނޑުމެން އެ މީހަކަށްޓަކައި އެތައް އަހަރެއް ވާންދެން އިންތިޒާރު ކުރަމުން އައި މެހުމާނޭވިދާޅުވާށެވެ.]
އިޒަބެއްލާ ބުންޏެވެ. [އަޅުގަނޑުމެންގެ ސިފައިން ދަތުރުމަތީގައި މީނާއަށް އެއްވެސް ތަކުލީފެއް ޖެއްސިތޯއެވެ؟]
ފެރްނާންދޯ ބުންޏެވެ. [އަޅުގަނޑު އޮންނާނީ އަޅުގަނޑުމެންގެ އެކުވެރިޔާގެ އިސްތައްޓެއް ތެމުންވަރުގެ ތަކުލީފެއްވެސް ނުޖައްސާން އަންގައިފައެވެ. އެކަމަކު ދަތުރުމަތީގައި އެއްވެސް ތުރާލެއް މެދުވެރިވެވަޑައިގަތް ކަމުގައި ވަނީނަމަ، އެ ތުރާލެއް ޖެއްސި މީހަކަށް ހަރުކަށި އަދަބު ދޭނަމެވެ.]
އަމީރުން ތަންކޮޅެއް ދުރުގައި ކޮޅަށް ތިއްބެވެ. ފެރްނާންދޯއާއި އިޒަބެއްލާއާއި އެ ދެމީހުންގެ ދަރި، އަބޫ ޢަބްދުﷲ ގޮވައިގެން ގޮސް ކޮޓަރިއަކަށް ވަދެއްޖެއެވެ. އެ ކޮޓަރީގެ ވަށައިގެން ހުރީ ގޮނޑި ޖަހައިފައެވެ. އެ މީހަކަށް ހުރި ގޮނޑިއެއްގައި އެމީހަކު އިށީނދެ ހަމަޖެހުނީމާ ފެރްނާންދޯ ބުންޏެވެ. [މަނިކުފާނުގެ ބައިވެރިން މިހާރު ވާނީ ޝާހީ މެހުމާނުޚާނާގައެވެ. މަނިކުފާނަށްޓަކައި ވަނީ މި ގަނޑުވަރުގެ އެންމެ ރަނގަޅު ކޮޓަރިކޮޅު ތައްޔާރުކޮށްފައެވެ.]
އަބޫ ޢަބްދުﷲ ކެތްތެރިކަން ކުޑަ ރާގަކަށް ވިދާޅުވިއެވެ. [މި ކަހަލަ ސަމާސައަކީ ފެރްނާންދޯގެ ޝަރަފާ ޚިލާފު ކަމެކެވެ. އަޅުގަނޑު މިހިރީ ދެއްވާން އޮތް އަދަބަކަށް ތައްޔާރު ވެގެންނެވެ.]
ފެރްނާންދޯ ބުންޏެވެ. [އެއް ފަހަރު އެކުވެރިކަމުގެ އަތް ދިއްކުރުމަށް ފަހު ދަމައިގަތުމަކީ އަޅުގަނޑު ކުރާ ކަމެއް ނޫނެވެ. މަނިކުފާނު ކުރެއްވި ކަމެއް ކުރެއްވީ މަޖުބޫރުވެވަޑައިގެންކަން އަޅުގަނޑަށް އެނގެއެވެ. އަޅުގަނޑުގެ ވާހަކަ ގަބޫލުކުރައްވާށެވެ. މަނިކުފާނުގެ ސަރަހައްދަށް އަޅުގަނޑުގެ ލަޝްކަރުން ހަމަލަދިނީ އަޅުގަނޑުގެ އަމުރާ ޚިލާފަށެވެ. އެމީހުން ތިބީ ވީ ބަލީގައި ވާނުވާ ރަނގަޅަށް ނޭނގޭ ހާލަތަކަށް ގޮސްފައެވެ. މަނިކުފާނު ހީފުޅުކުރެއްވީ އަޅުގަނޑުމެން އަހުދު އުވައިލީ ކަމަށެވެ. އެފަދަ ހާލަތެއްގައި މަނިކުފާނު އެމީހުންނާ ދިފާޢީ ހަނގުރާމައެއް ކުރެއްވުމަކީ އެކަން ވާނެ ގޮތް ކަމަށް އަޅުގަނޑު ގަބޫލުކުރަމެވެ. އަޅުގަނޑުގެ ދޮޅަހަކަށް މޮޔައިންގެ ހިތާމަވެރި އަމަލުތަކުގެ ސަބަބުން އަޅުގަނޑުމެންގެ ނުހަނު ގާތް އެކުވެރިއަކުގެ ހިތްޕުޅުގައި ވަހުމުތައް އުފެދުނީތީ އަޅުގަނޑު ހިތާމަކުރަމެވެ. އަޅުގަނޑު ދެކެނީ ތިޔައީ އަޅުގަނޑުގެ ދަރިއަކު ކަމުގައެވެ. އެ މޮޔައިންނަށް ހަރުކަށި އަދަބުދޭން އަޅުގަނޑު އަންގައިފީމެވެ.]
އަބޫ ޢަބްދުﷲ ދެލޯފުޅު ބޮޑުކުރައްވައިގެން ބައްލަވާން އިންނެވިއެވެ.
ފެރްނާންދޯ ބުންޏެވެ. [މަނިކުފާނަށް އަޅުގަނޑުގެ ވާހަކަ ގަބޫލުފުޅު ނުކުރެއްވެނީތޯއެވެ؟ ފަހަރެއްގައި އެހެން މީހަކަށް މަނިކުފާނު ގަބޫފުޅުކުރައްވާ ވަރު ކުރެވިދާނެއެވެ.]
ފެރްނާންދޯ އޭނާގެ ދަރިފުޅާ ދިމާއަށް ބަލައިލިއެވެ. [ދަރިފުޅާއެވެ. އަބޫ ދާވޫދް ގެންނާށޭ ކޮންމެވެސް މީހަކު ގާތު ބުނެބަލާށެވެ.]
[އަބޫ ދާވޫދޭތޯއެވެ؟] އަބޫ ޢަބްދުﷲ ސިހިވަޑައިގަތެވެ.
ފެރްނާންދޯ ބުންޏެވެ. [އާދޭހެވެ. އޭނާ އަޅުގަނޑާ ހަމައަށް ވަޑައިގެންފިއެވެ. އޭނާ އެދިވަޑައިގެންފައި އޮތީ މަނިކުފާނުގެ އަތްޕުޅުން ބީވެގެން ދިޔަ ރަސްކަން މަނިކުފާނަށް އަތުލައިދޭން އަވަހަށް ފިޔަވަޅު އަޅާށެވެ. އެކަމަކު އެކަމަށްޓަކައި ތައްޔާރުވާން ދިގު މުއްދަތެއް ހޭދަވާނެއެވެ.]
އަބޫ ޢަބްދުﷲގެ ހިތްޕުޅުގައި އަބޫ ޢަބްދުﷲގެ މައްޗަށް ވަރަށް ގިނަ ޝަކުވާ އުފެދުނެވެ. އެކަމަކު ބަލިކަށި މީހަކަށް ކުރެވޭން އޮންނާނެ ކަމަކީ ބާރުގަދަ މީހާގެ އެހީތެރިކަން ހޯދުމެވެ. އަމިއްލަ އޮޑީގެ ހުންގާނު އޭނާ ހަވާލުކުރެއްވީ އަބޫ ދާވޫދާއެވެ. އަބޫ ދާވޫދް ފިލައިގެން ދިޔުމަށް ފަހު އަބޫ މުޙްސިންގެ ތަގުރީރުން ކުޅަ އަސަރެއްގެ ބޮޑުކަމުން އެޅުއްވި ފިޔަވަޅުފުޅާއެކު މިހާރު ހުންނަވާން ޖެހިވަޑައިގެންފައި ވަނީ މުޅީން ތަފާތު ހަތަރުއަނގޮޅިއެއްގެ މަތީގައެވެ. ޖެހިވަޑައިގަތް ހުރިހައި މުސީބާތެއްގެ އަސްލަކީ އަބޫ ދާވޫދްކަން އޭނާއަށް ރަނގަޅަށް އެނގިވަޑައިގަނެއެވެ. އެކަމަކުވެސް އަބޫ ދާވޫދާ ވާހަކަފުޅު ދެއްކެވުނީމާ ހިތްޕުޅު ހަމަޖެހިދާނެއޭ ހިތްޕުޅަށް އެރިއެވެ. ފެރްނާންދޯގެ ހިނިތުންވުން ފެނިވަޑައިގަތީމާ ހަނދުމަފުޅަށް އައީ ގްރަނާދާގައި އޭނާ ވެއްޓިވަޑައިގަންނަވާން އުޅުނު ނުރައްކާތެރި ހާލަތެވެ. ފެރްނާންދޯގެ ބައިވެރިއަކަށް ވެވަޑައިގަންވާކަށް އޭނާ ބޭނުންފުޅެއް ނުވެއެވެ. އެހެން ހައްދަވައިފިނަމަ އަނެއްކާވެސް ކުރީގެ ހާލަތަށް ވެއްޓިގެން ހިނގައިދާނޭކަމަށް ބިރުފުޅުގަނެއެވެ. އަބޫ ދާވޫދްގެ ވާހަކައިގެ ސަބަބުން އޭނާގެ ޒަމީރުގެ އަޑުފުޅު ފަނޑުވެގެން ދާނެކަން އެނގިވަޑައިގަނެއެވެ. އެއީ ފިނޑިއެއްގެ ވިސްނުމެވެ. މުނާފިގެއްގެ ޚިޔާލެވެ. އަބޫ ޢަބްދުﷲގެ ހިތްޕުޅަށް އެރިއެވެ. [އަހަރެން އެ ޚިޔާނަތްތެރިޔާއާ ދިމާއަށް ބުނާނަމެވެ. ކަލޭ އަހަރެން ލަދުގަންނަވާލައިފިއެވެ. ގައުމުގެ ޣައްދާރަކަށް އަހަރެން ހަދައިފިއެވެ. އެއީ އަހަރެންގެ މޮޔަކަމެވެ. އެކަމަކު މިހާރު އަހަރެންގެ ލޯ ހުޅުވިއްޖެއެވެ. ދެން އަހަންނަކަށް އޮޅުވައެއް ނުލެވޭނެއެވެ. ހަލާކުގެ ތެރެއަށް އަހަރެން ވައްޓައިލާން ނޫޅޭށެވެ. ގްރަނާދާގެ ތަޚުތުގެ ބޭނުމެއް އަހަންނަކަށް ނެތެވެ. އެކަމަކު ތަގުދީރާ ދެކޮޅަށް އަހަންނަށް ކުރެވޭނީ ކޮން ކަމެއް ހެއްޔެވެ؟ އަހަރެންގެ ރުހުމާ ޚިލާފަށް ގްރަނާދާއަށް ދާން ޖެހުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެކެވެ. ފެރްނާންދޯގެ ގޮނޑިކޮއްކޮއަކަށް އަހަރެން ވުމަކީވެސް އެކަށީގެންވާ ކަމެކެވެ. ނޫނެކެވެ. ނޫނެކެވެ. އަހަރެން އަބޫ ދާވޫދް ގާތު ބުނާނަމެވެ. ﷲއަށްޓަކައި އަހަންނަށް ރަހުމުކުރާށެވެ. އަހަރެން ނުބައި މަގަކަށް ނުގެންދާށެވެ. ގައުމު ވިއްކާލި މީހުންގެ ލިސްޓުގައި އަހަރެންގެ ނަން ޖައްސާކަށް ބޭނުމެއް ނޫނެވެ. އެކަމަކު ފެރްނާންދޯ ބުނެފައި އޮތީ މިނިވަންކަމާއެކު އަހަރެންގެ ގައުމުގައި ރަސްކަން ކުރާން ދޫކޮށްލާނޭ ކަމަށެވެ. އެއީ ދޮގެކެވެ. އަހަރެން އަބޫ ދާވޫދް ގާތު ބުނާނަމެވެ. އަހަރެންގެ ކުރިމަތީގައި ހުރެގެން ފެރްނާންދޯގެ ދޮގަކީ ތެދެއް ކަމަށް ސާބިތުކުރާން ނޫޅޭށެވެ. އެކަމަކު އެމީހުންގެ ކުރިމަތީގައި އަހަރެންގެ ޖަޒުބާތު ފާޅުކުރެވޭނެ ހެއްޔެވެ؟ އެންމެ ރަނގަޅު ގޮތަކީ އެ މީހުން ވައުވައްދައިފައި ބޭތިއްބުމެވެ. ދަނޑިވަޅެއް ލިބުމާއެކު ފިލައިގެން ދާނީއެވެ.]
އަބޫ ދާވޫދް އައިސް ކޮޓަރިއަށް ވަދެއްޖެއެވެ. އަބޫ ޢަބްދުﷲއަށް އިހުސާސްކުރެއްވުނީ ބިރުވެރި ހުވަފެންފުޅެއްގައި އިންނަވައިފައި ހޭފުޅުލެއްވުނީ ކަމުގައެވެ. ކުއްލިއަކަށް ކޮޅަށް ތެދުވެވަޑައިގެންފިއެވެ. އަބޫ ދާވޫދް ސަލާން ކުރުމަށްޓަކައި އަތް ދިއްކޮށްލިއެވެ. އޭނާގެ ތުންފަތްމައްޗަށް ވެރިވެފައިވާ ހިނިތުންވުން ބުނާ ކަހަލައެވެ. [ކަލޯއެވެ. އަހަންނަށް ފިލައިގެން އުޅޭނީ ކޮންތާނކު ހެއްޔެވެ؟ ކަލޭގެ ހިތުގައި އޮތް އެއްޗެއް އަހަންނަށް އެބަ އެނގެއެވެ.]
(ނުނިމޭ)
