ޝްރީ ރާމް ރަތަން ކަޕްލާ އަކީ ދިއްލީގައި އައިސްއަލަމާރީގެ ވިޔަފާރި ހިންގާ މީހެކެވެ. ޝްރީ މޯތީ ރާމް ސަރާފަކީ ރަން ރިހީގެ ވިޔަފާރި ހިންގާ މީހެކެވެ. ދެ މީހުންނަކީ ދެ ރަޙުމަތްތެރިންނެވެ. ކޮންމެ ދުވަހަކު ހެނދުނު ކަސްރަތަށް ހިނގަން ނުކުންނަނީ ދެމީހުން އެކީގައެވެ. އެނބުރި އަންނަނީވެސް ދެމީހުން އެކީގައެވެ.
އެއްދުވަހަކު ދެމީހުން ހިނގަމުން ދަނިކޮށް މަގުގެ އެއްފަރާތުގައި އޮތް ވިދާ، ބިއްލޫރި ކޮޅެއް ކަހަލަ އެއްޗެއް ޝްރީ ރާމް ރަތަން ކަޕްލާއަށް ފެނިއްޖެއެވެ. އޭނާ އެ "ބިއްލޫރިކޮޅު" ނަގައިފިއެވެ.
ގެއަށް އައިސް އަތް ދޮންނަން ވެގެން އަތް ދޮންނަ ތަށީގެ އެއް ކައިރީގައި ބިއްލޫރިކޮޅު ބާއްވައިފިއެވެ. އެއަކަށް މާ ބޮޑު ސަމާލުކަމެއް ނުދެއެވެ.
ޝްރީ މޯތީ ރާމް ސަރާފް އަތް ދޮންނަން އައީ އޭގެ ފަހުންނެވެ. އޭނާގެ ކަޅި ގޮސް އެއްކަލަ ބިއްލޫރި ކޮޅުގެ މައްޗަށް ހުއްޓިއްޖެއެވެ. އޭގެ ވިދުވަރު ފެނުމާއެކު އެއީ ޖަވާހިރެއްކަން އޭނާއަށް އެނގިއްޖެއެވެ. އޭނާ އެ ބިއްލޫރި ކޮޅު ދައްކާފައި އެއީ ޖަވާހިރެކޭ ބުނީމާ ޝްރީ ރާމް ރަތަން ކަޕްލާ ވަރަށް ބޮޑަށް ޙައިރާން ވިއެވެ. ތިމަން ހީކުރީ ހަމަ އާދައިގެ ބިއްލޫރި ކޮޅެއް ކަމަށޭ، އެއްލާނުލެވުނުކަން ނަޞީބެއް ނޫންހޭ ބުންޏެވެ.
ޝްރީ ރާމް ރަތަން ކަޕްލާ އަކީ ޖަވާހިރު ނުދަންނަ މީހެއް ނޫނެވެ. އޭނާގެ ގޭގައިވެސް ޖަވާހިރުގެ ހާރެއް އޮވެއެވެ. ނުހަނު ފަރުވާތެރިކަމާއެކު އަލަމާރީގައި ރައްކާކޮށްފައެވެ. އެކަމަކު މަގުމަތިން ފެނުނު ޖަވާހިރު ވަކި ކުރާކަށް އޭނާ އަކަށް ނޭނގުނެވެ.
މި ދެމީހުންނަށްވެސް ޖަވާހިރު އެނގެއެވެ. ތަފާތަކީ ޝްރީ މޯތީ ރާމަކީ ޖަވާހިރުގެ ވިޔަފާރިވެރިއަކަށް ވާ ކަމެވެ. ޖަވާހިރެއް ކޮންމެ ޙާލަތެއްގައި ކޮންމެ ތަނެއްގައި އޮތް ކަމުގައި ވިޔަސް އޭނާއަށް އެނގެއެވެ. އެކަމަކު ޝްރީ ރާމް ރަތަން ކަޕްލާއަށް އެނގެނީ ހަމައެކަނި ހާރުގައި ލާފައި އޮންނަ ޖަވާހިރު ވަކި ކުރާށެވެ. ހާރުން ބޭރުގައި އޮންނަ ޖަވާހިރެއް ވަކި ކުރާކަށް އޭނާ އަކަށް ނޭނގެއެވެ.
ހަމަ އެކަނި ހާރުގައި އޮންނަ ޖަވާހިރު ވަކި ކުރަން އެނގޭ މީހަކީ ޖަވާހިރުގެ މާހިރަކަށް ނުވާނެއެވެ. ޖަވާހިރުގެ މާހިރަކީ އަމިއްލަ ހާރުގައި އޮންނަ އިރުވެސް އަދި އެހެން މީހެއްގެ ހާރުގައި އޮންނަ އިރުވެސް ޖަވާހިރު ވަކި ކުރަން ދަންނަ މީހާއެވެ. ހަމަ މި ބީދައިން ޙައްޤު ގޮތް ދަންނަ މީހާއަކީވެސް ތިމާގެ އަމިއްލަ ދާއިރާގައިވެސް، ދާއިރާއިން ބޭރުގައިވެސް ޙައްޤުގޮތް ވަކި ކުރަން ދަންނަ މީހާއެވެ.
(މަވްލާނާ ވަޙީދުއްދީން ޚާންގެ ލިޔުއްވުމެއްގެ ތަރުޖަމާއެއް)