މިއަހަރުގެ ފަހުކޮޅު ، ދުނިޔޭގެ އިޤްތިޞާދު ، ތަދުމަޑުކަމަކާ ކުރިމަތިލައިފާނެކަމުގެ އިންޒާރު ، އިޤްތިޞާދީ މާހިރުންނާއި ދުނިޔޭގެ އިޤްތިޞާދާ ގުޅިފައިވާ ޖަމްޢިއްޔާ ، ޖަމާޢަތްތަކުން ދެމުން އެބަ ގެންދެއެވެ. މިއީ އަހަރު ފެށުނުއިރު ، ދުނިޔެ އޮތްގޮތުގެ މައްޗަށް ކުރެވެމުންދާ ތަޞައްވުރެކެވެ. އެތައް ކަންތައްތަކެއް ، މި ތަޞައްވުރާ ވަނީ ގުޅިފައެވެ. މިއަހަރުގެ ފަހުކޮޅު ދުނިޔެއަށް ކުރިމަތިވާ ތަދުމަޑުގެ ކުޑަބޮޑުމިން ބިނާވެފައި އޮންނާނީ ، އަހަރުގެ ކުރިޔަށް އޮތް ދުވަސްތަކުގައި ދުނިޔެ ބަދަލުވަމުންދާ ގޮތެއްގެ މައްޗަށެވެ. 2022 ގެ ތަޖުރިބާތަކަށް ބަލާއިރު ، އަދި 2022 ފެށުނު ހިސާބުން ފެށިގެން އަހަރު ނިމުމާހަކަޔަށް ދުނިޔެ ދެއްކި ނަތީޖާއަށް ބަލާއިރު ، މިއަހަރުގެ ފަހުކޮޅު ، އިޤްތިޞާދީ ތަދުމަޑުކަމެއް ދުނިޔެ ދެކޭނެކަމަށް އިޤްތިޞާދީ މާހިރުން ވިދާޅު ވެއެވެ.
ގޮތް ނޭނގޭ ނުވަތަ ކުރިން ލަފާކޮށްފައިނުވާ އެތައްކަމެއް 2023 ގައި ހިނގައިފާނެކަމަށް ބެލެވެއެވެ. އަދި އެކަންކަމާ ގުޅިގެން ، ދުނިޔެއަށް ދަތިދުވަސްތަކެއް އައުމުގެ ފުރުޞަތު ވަރަށް ބޮޑެވެ. ޔުކްރޭން – ރަޝިއާގެ ހަނގުރާމަ ދިގުދެމިގެން ހިގައްޖެނަމަ ، ނުވަތަ އިތުރަށް ފުޅާވެގެން ހިނގައްޖެނަމަ ، އެއީ ދުނިޔޭގެ އިޤްތިޞާދަށް ލޮޅުން ނާރައި ނުދާނެ ޙާލަތެކެވެ. ޗައިނާއާއި ތައިވާނުގެ މެދުގައި އުފެދިފައި އޮތް ހަމަނުޖެހުން އިތުރަށް ހޫނުވެއްޖެނަމަ ، ދުނިޔެއަށް އެކަމުގެ ހިތި އަސަރު ފޯރާނެއެވެ. ދުނިޔޭގައި ދައުރުވަމުންދާ ކާބޯތަކެތި މަދުވެ ، އަގުތައް އުފުލިގެން ދާނެއެވެ. ސައިބަރ އެޓޭކަކީ ، ކޮންމެ ވަގުތެއްގައި ކޮންމެ ތަނެއްގައިވެސް ހިނގައިފާނެކަމެއްކަމަށް ، މިހާރު ޤަބޫލުކުރަން ޖެހެއެވެ. މިފަދަ ނުރައްކަލެއް ކުރިމަތިވިޔަސް އެއީ ދުނިޔޭގެ އިޤްތިޞާދަށް ލޮޅުން އަރާނެ ކަމެކެވެ.
ދުނިޔޭގެ މާލީ ނިޒާމަކި ވަރަށް ނާޒުކު އަދި އެހާމެ ނުރައްކާތެރި ނިޒާމެކެވެ. މިފަދަ ކަމެއް ހިނގައިފިނަމަ ، މިހާރަށްވުރެ ބޮޑަށް ، ދުނިޔޭގެ އިޤްތިޞާދަށް ގޮންޖެހުންތައް ކުރިމަތިވާނެއެވެ. 2007 ވަނަ އަހަރާއި 2009 ވަނަ އަހަރާ ދެމެދު ، ދުނިޔެއަށް ކުރިމަތިވި އިޤްތިޞާދީ ގޮންޖެހުންތަކަށް އިޖާބަނުދީ ، ދުނިޔެއިންވަނީ އެ ފުރުޞަތު ނަގައިލާފައެވެ. އެއީވެސް ، އިތުރު އިޤްތިޞާދީ ތަތިތަކެއް ކުރިމަތިވެދާނެ ކަމުގެ ސިގްނަލެކެވެ.
ވެރިކަމުގެ ބާރުތަކުންނާއި އިންވެސްޓަރުން އަޅައިނުލާ ދޫކޮށްލާފައިވާ ، ދުނިޔޭގެ މާލީ ނިޒާމުން އިތުރު ނުރައްކާތަކެއްގެ ސިގްނަލް މިހާރުވެސް އެދަނީ ދެމުންނެވެ. އެއީ ހަމަ ، ކުއްލިޔަކަށް ކުރިމަތިވެދާނެ ޙާލަތެކެވެ. ވިލާތުގެ ޤައުމުތަކުގެ ބޭންކް ތަކުގެ މާލީ ޙާލަތު ވަނީ ވަރަށް ދެރަވަރު ޙާލަތެއްގައެވެ. 2008 ގެ ދިރާސާތަކަށް ބަލާއިރު ، ބެލެންސް ޝީޓް ތައް ދަރަންޏަށް ބަރުވެ ، 2007 އިންފެށިގެން ދަރަނިތައް އިތުރުވެގެން ގޮސްފައި ވެއެވެ. ލާ އެއްޗަކަށްވުރެ ނަގާއެއްޗެއް ގިނަވުމުން ، ބޭންކްތަކުގެ ޙާލަތު އޮތީ ވަރަށް ދަށްކޮށެވެ. ދާދިފަހުން ޝާއިޢުކުރި ރިޕޯޓަކަށް ބަލާއިރު ، ބޭރުފައިސާގެ މާރކެޓްގައި 65 ޓްރިލިއަން އެމެރިކާ ޑޮލަރުގެ ދަރަނި އެބަހުއްޓެވެ. މިއީ 2008 ގައި ދަރަނި އޮތްވަރަށްވުރެ ބޮޑު ޢަދަދެކެވެ. މިއީ ، ދުނިޔެ ނުރައްކަލަށް ހުށަހެޅިދާނެކަމުގެ ޢަލާމާތެކެވެ.
ވޯލްޑްބޭންކުން ހާމަކުރާގޮތުގައި ، 2000 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ދުނިޔޭގެ ފަޤީރު ޤައުމުތަކުން އެދަނީ ، އެ ޤައުމުތަކުގެ އެކްސްޕޯޓުން ލިބޭ ނަފާ ، މުއްސަނދި ޤައުމުތަކުން ނަގާފައިވާ ، ދަރަނީގެ ބަދަލުގައި ދައްކަމުންނެވެ. ގިނަ ފަރާތްތަކެއް ގުޅިފައި އޮންނަ ދަރަނީގެ ޙާލަތު އޮޅުންބޮޅުންވެ ، ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތްގޮތް ނޫން ބަލިގޮތްގޮތަށް މާލީ އިދާރާތަކުންދޭ ކަށަވަރުކަމުގެ އިތުބާރު ދަނީ ކުޑަވަމުންނެވެ.
އަލަށް ކުރިމަތިވެދާނެ ދަތުމަޑުކަމާއި އިޤްތިޞާދީ ދަތިކަން އޮންނާނީ ، މިހާރު ހިނގަމުންދާ އަމިއްލަ ބޮޑެތި ވިޔަފާރިތަކާއި ނިޒާމާވެސް ގުޅިފައެވެ. ގިނަ ޤައުމުތަކުގައި ޤާއިމްވެފައި އޮތް އިޤްތިޞާދީ ނިޒާމަކީ ، ތަޣައްޔަރު ކުރެވިފައި ހުންނަ ބޭއިންސާފު ނިޒާމެކެވެ. އަދި މިކަމާ އެންމެންވެސް ތިބީ ނުރުހުން ވެފައެވެ. މުއްސަނދި މަހުޖަނުން ނުވަތަ އަމިއްލަ ބޮޑެތި ވިޔަފާރިތަކުން ގެންދަނީ ، ޑިމޮކްރެޓިކް ނިޒާމަށް ނުފޫޒު ފޯރުވަމުންނެވެ. އަދި ، އެނިޒާމްވެސް އަންނަނީ ފައިސާގެ ބާރުގައި ގަޑުބަޑު ކުރަމުންނެވެ.
ދުނިޔޭގެ ގިނަ ޤައުމުތަކުގައި އިންފްލޭޝަން ދަނީ މަތިވަމުންނެވެ. ޓެކްސް ދައްކަންޖެހޭ މިންވަރު ދަނީ އުފުލެމުންނެވެ. މިހުރިހާ ކަމަކާ ގުޅިގެން ، ކުރިމަތިވެދާނެ ޙާލަތެއް ސާފުކޮށް ވިސްނައިގަންނަންވެސް އުނދަގޫ ވެއެވެ.
ޗައިނާގައި މިހާރު ހިންގާފައިވާ ޒީރޯ ކޯވިޑް ޕޮލިސީ ، އެ ޤައުމުން ދޫކޮށްލައިފިނަމަ ދެންވާނެ ގޮތެއްވެސް ނޭނގެއެވެ. އަލުން އަނބުރާ ކުރީގެ ޙާލަތަށް ، ގޯހުންގޯހުން ހިނގައްޖެނަމަ ، މުޅި ދުނިޔެއަށް އޭގެ ނޭދެވޭ އަސަރު ފޯރާނެއެވެ. ޞިއްޙީ ނިޒާމަށް ލޮޅުންއަރައި ، އެކަމަށް ކުރަންޖެހޭނެ ހޭދަ އިތުރުވާނެއެވެ. ސިޔާސީ ލީޑަރުންގެ ސިކުނޑި ސުމަކަށްދާ ވަރު ވާނެއެވެ. ޞިއްޙީ ކާރިސާއެއް ކުރިމަތިވެއްޖެނަމަ ، މަސައްކަތް ކުރާމީހުން މަދުވެ ، މަސައްކަތްކުރަން ނުކުންނަ މީހުންގެ މުސާރަ ބޮޑުވެގެން ދާނެއެވެ. މިފަދަ ޙާލަތެއްގައި ، ބޭންކްތަކުން ކުރުމުއްދަތަށްދޭ ލޯނުގެ އިންޓަރެސްޓް މަތިވެގެން ދިއުން އެކަށީގެން ވެއެވެ. މިއިން ކޮންމެ ކަމެއްގެވެސް އާޚިރު ނަތީޖާއަކަށް ވެގެންދާނީ ، މާލީ ދަތިތަކެއް ކުރިމަތިވެ އިޤްތިޞާދު އިނދަޖެހިގެން ދިއުން ގާތެވެ. އަދި ކުރިމަތިވާނެ ގިންޖެހުންތައްވެސް ބޮޑުވާނެއެވެ.
ގިނަ ޤައުމުތަކުގެ އިޤްތިޞާދީ ދުވެލި ، 2023 ގައި މަޑުވާނެއެވެ. އެއީ 2022 ގައި ދުނިޔެ ދެކެފައިވާ ގިނަ ކާރިސާތަކެއްގެ ނަތީޖާއެވެ. ޔުކްރޭނު – ރަޝިއާ ހަނގުރާމައާއި ބަދަލުވަމުންދާ ތެލުގެ އަގާ އަދި ޗައިނާގައި ކޯވިޑްގެ ސިޔާސަތު ބަށްޓަންކުރާ ގޮތެއް އެއީ ވަރަށް ބޮޑު ދައުރެއް އަދާކުރާނެ ކަންކަމެވެ. ގިނަ ޤައުމުތަކުގައި ، ކޯވިޑްގެ ޙާލަތުގައި ކުރިމަތިވި ، އިޤްތިޞާދީ ދަތިކަން ފިލިނަމަވެސް ، އެއްވާނެއްގައި ހިފަހައްޓައި ނުލެވި ، އަނެއްކާވެސް ދަށަށް ދިއުމުގެ ނިޝާންތައް ފެންނަމުން އެބަދެއެވެ. ޚާއްޞަކޮށް ، ޗައިނާގެ ޒީރޯ ކޯވިޑް ޕޮލިސީ އާ ގުޅިގެން ، ޤައުމުތަކުގެ އިޤްތިޞާދީ މާލިމީންނަށް ކުޅެން ޖެހޭނީ ކަނޑިއެއްގެ މިޔައާއެވެ. ނުވަތަ ތިބެން ޖެހޭނީ މިޔަމަތީގައެވެ. ކޮންމެ ފަރާތަކަށްވެސް ، ކޮންމެ ހިނދެއްގައިވެސް އަރިއަޅާލައި ފާނެއެވެ.
ކޮންމެ ޙާލަތެއްގައިވެސް ، ދުނިޔޭގެ ޤައުމުތައް ގުޅިގެން އުފެއްދޭ ހަމަހަމަ މާލީ ނިޒާމަކުންނޫނީ ، މިއަހަރު އަންނާނެކަމަށް ލަފާކުރެވޭ އިޤްތިޞާދީ ތަދުމަޑުކަމުން އަރައެއް ނުގަނެވޭނެއެވެ. ކޯވިޑާ ގުޅިގެން ، އިޤްތިޞާދުތައް ފުނޑިގެންދިޔަ ޤައުމުތަކުން އަދިވެސް އެއުޅެނީ ހިންދެމި ނުލެވިގެންނެވެ. ދުނިޔޭގެ އެންމެ ފަޤީރު ޤައުމުތަކުގައި ، ކާބޯތަކެތީގެ ދަތިކަން އަދިވެސް އެބަ އޮތެވެ. އަދި ޒަރޫރީ ބޭނުންތަކަށް ބޭނުންވާ ތަކެތިވެސް ޢާންމުކޮށް ލިބޭކަށް ނުހުރެއެވެ.
ތިމާވެށީގެ މައްސަލަތަކަކީވެސް ، ދުނިޔޭގެ ވަރަށް ގިނަ ޤައުމުތަކަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ކަމެކެވެ. ބޯކޮށް ވާރޭވެހި ފެންބޮޑު ވުމާއި ބިންހެލުން ، އަދި ފިނީގެ ސަބަބުން ލިބޭ ގެއްލުންތައް ދަނީ އިތުރު ވަމުންނެވެ. ޤައުމުތަކަށް ލިބޭ ބޭރުފައިސާ އަކީ ވަކި މިންވަރެއްގައި ހިފެހެއްޓިފައި އޮންނަ އެއްޗެކެވެ. ނުވަތަ ފުދޭވަރަކަށް ނުލިބެއެވެ. ތަރައްޤީވެފައިވާ ޤައުމުތަކާއި މުއްސަނދި ޤައުމުތަކުގެ ރައްޔިތުންވެސް ، ދިރިއުޅެމުންގެންދަނީ ، ވަރަށް ނިކަމެތި ޙާލެއްގައެވެ. ނުވަތަ އެބައިމީހުން ދިރިއުޅެންވީ ފެންވަރަށްވުރެ ދަށް ފެންވަރެއްގައެވެ. މިހުންނަނީ ހައްތާވެސް އިޤްތިޞާދާ ގުޅިފައި ހުންނަ ކަންކަމެވެ.
2023 ގައި އިޤްތިޞާދީ ބަލިމަޑުކަމެއް އަޔަސް އަދި އެފަދަ ޙާލަތެއް ކުރިމަތި ނުވިޔަސް ، ޤައުމުތަކުގެ މެދުގައި ހަމަހަމަ އިޤްތިޞާދީ ވިއުގައެއް އުފައްދައި ، ވިޔަފާރިއާއި މުދާ ގަންނަ ފަރާތްތަކުގެ ޔަޤީންކަން ، އިތުރުވެގެންދާނެ ، މުހިންމު ނިންމުންތަކެއް 2023 އަށް ނިންމަން ޖެހެއެވެ. އެހެން ނޫންކަމަށް ވަންޏާ ، އަހަރު ފެށުނުއިރު އިޤްތިޞާދީ މާހިރުން ލަފާކުރަމުން ގެންދާ އިޤްތިޞާދީ ދަތިކަމާ ކުރިމަތިލާން ޖެހުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެކެވެ.
