ރަމަޟާންމަހުގެ މަޤްޞަދަކީ ، އެމައްސަރުގެ ތެރޭގައި މުސްލިމުން އަދާކުރާ މަތިވެރި އަޅުކަމުގެ ޢަމަލުތައް ، އާދަކޮށް ، ދެން އަންނަ ރަމަޟާންމަހަކާ ހަމަޔަށް ދެމެހެއްޓުމެވެ. ފަރުޟު ފަސްނަމާދަށް ރައްކާތެރިވެ ، ރަމަޟާންމަހުގެ ތެރޭގައި މިސްކިތްތަކަށް ގޮސް ޖަމާޢަތުގައި އެނަމާދުތައް އަދާކުރުމަށް އާދަކުރުމެވެ. ކީރިތި ޤުރުއާން ކިޔެވުންމަތީ ދެމިހުރުމެވެ. ރޭއަޅުކަމަށް ހަށިގަނޑު ހޭނުވުމެވެ. އަދި ، ޞަދަޤާތްކުރުން ގިނަކޮށް ، އަނެކުންނަށް އެހީތެރިވުން އިތުރު ކުރުމެވެ. ދޫ ރައްކާތެރިކޮށް ، އެދުލުން ހެޔޮބަސްތައް ތަކުރާރުކުރުމަށް ފަރިތަ ކުރުމެވެ. އިންސާނިއްޔަތަށް ގެއްލުންހުރި އެންމެހާ ޢަމަލުތަކުން ދުރުހެލިވެ ، ރަމަޟާންމަހުގެ ބަރަކާތާއެކު ، އެމަހުގެ ތެރޭގައި އާދަކުރެވުނު ހެޔޮޢަމަލުތައް ދޫކޮށްނުލައި ދެމެހެއްޓުމެވެ.
ރަމަޟާންމަހަކީ ޢަދަދު ކަނޑައެޅިގެންވާ މައްސަރެކެވެ. އޮނަތިރީސް ދުވަހެވެ. ނުވަތަ ތިރީސް ދުވަހެވެ. އެމައްސަރުގެ ދުވަސްތަކުގައި ރޯދައިގެ މަތިވެރި އަޅުކަން ފުރިހަމަކުރިޔަސް ، އެމައްސަރުގެ ރޭތައް އެއީ ދުވާލަށްވުރެ މަތިވެރި ވަގުތު ތަކެކެވެ. އަހަރުގެ ދުވަސްތަކުން އެންމެ މާތް ދުވަހަކީ ، ޢަރަފާތު ދުވަހެވެ. އެންމެ މަތިވެރި ރެޔަކީ ، ލައިލަތުލްޤަދުރި ވިލޭރެއެވެ. އެންމެ މާތްދުވަސް ، ހިމެނިގެންވަނީ ރަމަޟާންމަހުގެ ތެރޭގައެއް ނޫނެވެ. އެހެންނަމަވެސް ، އެންމެ މާތް މަތިވެރި ރޭ ހިމެނިގެންވަނީ ރަމަޟާންމަހުގެ ފަހުދިހައިގެ ތެރޭގައެވެ. އެއީ ، ލައިލަތުލްޤަދްރިއެވެ. އެރޭގެ އަޅުކަމުގެ ޘަވާބާއި ދަރުމަ އެތައް ގުނަޔަކަށް ފަށްފަށްވެގެން ވެއެވެ.
ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ، ރަމަޟާންމަސް ލައްވާފައިވަނީ ، އެމަހުގެ ދަރުމައާއި ޘަވާބު ލިބުމަށް އެދޭމީހާއަށް އެކަށީގެންވާ ވަގުތުތަކަކާ އެކުގައެވެ. ދުވާލުގެ ވަގުތުތަކުގައި ރޯދައިގެ އަޅުކަމެވެ. ރޭގަނޑުގެ ވަގުތުތަކުގައި ، ތަރާވީހާއި ދަމުނަމާދެވެ.
ރަމަޟާންމަހުގެ ދަރުމައާއި ޘަވާބުގެ މަތިވެރި ނިޢުމަތް ލިބިގެންފިމީހާ ، ދެން އަންނަ ރަމަޟާންމަހަކާ ހަމަޔަށް އޮންނަ އެގާރަ މަސްދުވަހުގެ ތެރޭގައި ، އޭނާގެ ގޯސް ޢަމަލުތަކަށް އެނބުރި ނުގޮސް ، ހެޔޮޢަމަލުތަކުގައި ދެމިހުރުމުގެ ނަޞީބު ލިބިއްޖެނަމަ ، އެއީ އޭނާ ، ރަމަޟާންމަހު އަދާކުރި ޢަމަލުތައް ، ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާގެ ޙަޟުރަތުގައި ޤަބޫލުކުރެވިގެން ހިނގައްޖެކަމުގެ ފާލެކެވެ. ދެދުނިޔޭގެ ނަޞީބުވެރިންނަކީ އެއީއެވެ.
ރަމަޟާންމަހުގެ ތެރޭގައި ރޯދަހިފުން ފަރުޟުކުރެއްވިނަމަވެސް ، އެހެންމަސްތަކުގައި ފަރުޟު ރޯދައެއް ނުހިމެނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް ، ދެރަމަޟާންމަހުގެ ދެމެދުގައި އަންނަ އެގާރަ މަސްދުވަހުގެ ތެރޭގައި ސުންނަތް ރޯދަހިފަން ޚާއްޞަ ދުވަސްތަކެއް ހިމެނެއެވެ. ވީވަރަކުން ، އެދުވަސްތަކުގައި ސުންނަތް ރޯދަހިފުމަކީ ، ރޯދައެއް ހިފުމުން ، ނަފްސަށް އެލިބޭ ހިތްހަމަޖެހުމާއި އުފާވެރިކަން އިޙްސާސްކޮށްލުމަށް ލިބޭ ފުރުޞަތެކެވެ. ހޯމަ ދުވަހާއި ބުރާސްފަތި ދުވަހަކީ ސުންނަތް ރޯދަހިފުމަށް ވަރަށް ރަނގަޅު ދެދުވަހެވެ. ހަފުތާގެ އެދެދުވަހު ، ރޯދައަށްހުރެގެން ، އަނެއް ރަމަޟާންމަސް އަންނަންދެން ، އިންސާނާގެ ރޫޙަށް ، ރޯދައިންލިބޭ ދިރުމުގެ އަޖުމަ ބަލައިލުމަކީ ، ވަރަށްމަތިވެރި ހެޔޮ ޢަމަލެކެވެ. ފުރާނަޔަށް ދިރުން ލިބިގެންދާނެ ކާނާއެކެވެ. ރޯދަޔަކީ ، ނަމާދެކޭ އެއްފަދައިން ، އިންސާނާ ފާފަތަކުން ދުރުކޮށްދޭ އަޅުކަމެކެވެ.
ހަނދުމަހުގެ ތޭރަ ، ސާދަ އަދި ފަނަރަވަނަދުވަހު ، ސުންނަތް ރޯދަހިފުމަކީވެސް ، ރޯދައިގެ ޘަވާބާއި ދަރުމަ ލިބިގެންދާނެ ހެޔޮ ޢަމަލެކެވެ. ކޮންމެ ހަފުތާއެއްގެ ހޯމަ އަދި ބުރާސްފަތި ދުވަހު ، ރޯދަހިފުމަށް އާދަކުރުމަށް ބުރައަކަށްވެއްޖެނަމަ ، ކޮންމެ ހަނދުމަހެއްގެ ތޭރަ ، ސާދަ އަދި ފަނަރަވަނަ ދުވަހު ރޯދަހިފުމަށް އާދަކުރެވިދާނެއެވެ. އެއިން ދުވަހަކު ، ސުންނަތް ރޯދަ ހިފައިފިނަމަ އެއީ ، ތިންގުނަޔަށް ޘަވާބު ލިބިގެންދާ ތިން ދުވަހެވެ. އޭގެ މާނަޔަކީ ، އެތިންދުވަހު ސުންނަތްރޯދަ ހިފައިފިމީހާއަށް ، އެއްމަސްދުވަހު ރޯދަހިފުމުގެ ޘަވާބާއި ދަރުމަ ލިބިގެންދާނެއެވެ. އެހެންކަމުން ، ދެރަމަޟާންމަސް ދެމެދުގައި އަންނަ އެގާރަ މަސްދުވަހުވެސް ، އެއްވެސް އުނިކަމެއްނެތި ، އެއްއަހަރު ދުވަހު ، އެމީހަކަށް ރޯދަ ހިފުނީއެވެ. ރަމަޟާންމަހާ ލައިގެންނެވެ. އަހަރުގެ އެއްވެސް ދުވަހެއް ، ރޯދައިގެ ޘަވާބުން އެމީހަކު ބަރީއަވެގެން ނުދާނެއެވެ.
ރަމަޟާންމަހުގެ މަޤްޞަދަކީ ، ފުއްސެވުމާއި ދިންނެވުމުގެ މަގުގައި ، މުސްލިމުންގެ ޢަމަލުތައް ސީދާކުރުމެވެ. އެހެނީ ، ރަމަޟާންމަހަކީ ، ތަޤްވާގެ މަގަށް އިންސާނާ ލަންބުވައި ، ހެޔޮ ޢަމަލަށް ޚާއްޞަވެގެންވާ މައްސަރެކެވެ. ރަމަޟާންމަސް ނިމުމަށްފަހުވެސް ، އިންސާނާގެ ޢަމަލުތައް ސީދާވެ ހުރުމަކީ ، ރަމަޟާންމަހުގެ އެންމެ މަތިވެރި މަޤްޞަދެވެ.
( މަޢުލޫމާތު : ޑރ. މުފްތީ މެންކްގެ ދަރުސްއަކުން ނަގާފައި )