ޔުކްރޭނަކީ، އިސްރާއީލް ފަދައިން ހަރުކަށި ޔަހޫދީ ދެވެރިން، ވެރިކަންކުރަމުން އަންނަ ޤައުމެކެވެ. ޔުކްރޭނާއި އިސްރާއީލް ފިޔަވައި، ޔަހޫދީ ދީނުގެ ދެވެރިން ވެރިކަންކުރާ ޤައުމެއް ދުނިޔެއަކު ނެތެވެ. ޔުކްރޭނުގެ ރައީސް ޒެލެންސްކީއަކީ، ހަރުކަށި ޔަހޫދީއެކެވެ. ޔުކްރޭނުގެ ބޮޑުވަޒީރު ގްރޮއިސްމަން އަކީވެސް ޔަހޫދީއެކެވެ. އެހެންކަމުން، ހުޅަނގުން، ޚާއްޞަކޮށް، އެމެރިކާއާއި އިނގިރޭސިވިލާތުން އިސްރާއީލުގެ މައްޗަށް ބާއްވާ ކުލުނާއި ލޯބި ޔުކްރޭނުގެ މައްޗަށް އޮންނާނެއެވެ. އަދި ހަމައެފަދައިން، ހުޅަނގަށް ނިސްބަތްވާ ޔޫރަޕްގެ އިއްތިޙާދުގެ ޤައުމުތަކުންވެސް، އިސްރާއީލަށް ދޭފަދަ ޚާއްޞަކަމެއް ޔުކްރޭނަށް ދޭނެއެވެ. ޔުކްރޭނުގެ ޔަހޫދީ އާބާދީއަކީ، 67 އިންސައްތައެވެ. ޔަހޫދީ ދީނަކީ، އެތައްހާސް އަހަރަކުއްސުރެ ފެށިގެން ޔުކްރޭނުގައި އޮންނަ ދީނެކެވެ. ޔުކރޭނުގެ މުސްލިމް އާބާދީއަކީ 15 އިންސައްތައެވެ. މުސްލިމް އާބާދީގެ 6 އިންސައްތަ ދިރިއުޅެނީ، ރަސިޔާއިން މިނިވަންކަން ހޯދައިދީފައިވާ ޑޮންބާސްގައެވެ. އެހެންކަމުން، މުސްލިމް އާބާދީގެ ބޮޑުބައެއް ދިރިއުޅެނީ އެހެންދީންތަކަށް ނިސްބާ މީހުންނާ އެކަހެރިކޮށެވެ. ޔުކްރޭނަކީ، މުސްލިމުންނާމެދު ހުޅަނގުން ގެންގުޅޭ ހަރުކަށި ވިސްނުން ތަންފީޒުކުރާ ޤައުމެކެވެ. މިސާލަކަށް، މުސްލިމުންނަށް ކިޔާ، މުޙައްމަދު ނުވަތަ އަޙްމަދު ފަދަ ޚާއްޞަ ނަންނަން ކިޔާމީހުން، ޔުކްރޭނަށް އެތެރެވުމުގައި ހުރަސްތަކެއް ހުރެއެވެ. ބައެއްފަހަރަށް ޖަލުގައި ބަންދުކުރެއެވެ.
ހިޓްލަރު، ޔަހޫދީންތަކެއް މަރައިލި ވާހަކަޔަކީ މުޅިދުނިޔެއަށް މަޝްހޫރު ވާހަކައެކެވެ. އެކަން ހިންގާފައިވަނީ 29 އިން 30 ސެޕްޓެމްބަރ 1941 ގައި ޔުކްރޭނުގައެވެ. 34 ހާހެއްހައި ޔަހޫދީން މަރާލި މި ޙާދިސާގެ ހަނދާނީ ޤަބްރުސްތާން ހުންނަނީ، ޔުކްރޭނުގެ ކިއެވްގެ އުތުރު ކަނުގެ ސަރަޙައްދެއްގައެވެ.
އިސްރާއީލުގެ ކުރީގެ ބޮޑުވަޒީރުންކަމުގައިވާ ގޯލްޑް މެޔަރ އާއި ލެވިއެޝްކޮލް އަކީ ޔުކްރޭނަށް އުފަން ޔަހޫދީންނެވެ. އަދި ޔަހޫދީ ދީނުގެ މަޝްހޫރު ސިޔާސީ މީހުންކަމުގައިވާ، މޯޝޭ ޝެރަޓް، ނަޓަން ޝަރަސްކީ ފަދަ އެތައް ޔަހޫދީންނެއް އުފަންވެފައިވަނީ ޔުކްރޭނުގައެވެ. ޔަހޫދީންނަކީ، އިސްރާއީލުގެ ދަރިފަސްކޮޅަށް ނިސްބަތްވާ ބަޔެކެވެ. އަޅުކަމުގެ ތެރެއިން، ކީރިތި ﷲ އާ އަމިއްލަ އަދި ޖަމާޢަތްހަދައިގެން ބޭއްވޭ ގުޅުމަކަށް ތަބާވާ ބައެކެވެ. ނަޞާރާއިންނަކީ، ޢީސާގެފާނަށް ތަބާވާ އަދި ޢީސާގެފާނަކީ، ﷲ ގެ ދަރިކަލެއްކަމަށް ޤަބޫލުކުރާ ބައެކެވެ.
ދުނިޔޭގެ އާބާދީއަށް ބަލާއިރު، އެންމެ ގިނައީ ނަޞާރާއިންނެވެ. އެއީ ދުނިޔޭގެ ޖުމްލަ އާބާދީގެ 33 އިންސައްތަ ކަމުގައިވާ 2.38 ބިލިއަނެވެ. މުސްލިމް އާބާދީއަކީ 24 އިންސައްތަ ކަމުގައިވާ 1.8 ބިލިއަނެވެ. ޔަހޫދީ އާބާދީއަކީ 15 މިލިއަނެވެ. ވަކިދީނެއް ޤަބޫލުނުކުރާ 1.2 ބިލިއަން ދުނިޔޭގެ އާބާދީގައި ހިމެނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް، މުސްލިމް އާބާދީ އިތުރުވަމުންދާ ނިސްބަތަށްބަލާއިރު، 2060 ގައި ދުނިޔޭގެ އާބާދީގެ 70 އިންސައްތައަކީ މުސްލިމުންކަމަށް ވާނެއެވެ. އެއީ 3 ބިލިއަނެވެ.
އެހެންކަމުން، ސިޔާސީ ވިސްނުމާއި ފިކުރުގައި ދީނަކީ، އެންމެ ފަސޭހައިން މީހުންގެ ހިތާއި ސިކުނޑިއާ ކުޅެލަން އެންމެ އަވަހަށް އަތްލާ ކާޑެވެ. އެކިއެކި ކެމްޕޭންތަކުގައި ދީނީ ކާޑު ހިފައިގެންދުވާ ސިޔާސީ މީހުން ވަރަށް ގިނައެވެ. އެއީ މުޅި ދުނިޔޭގެ އެތަންމިތަނުގައި ޢާންމުކޮށް ހިނގާ ކަމެކެވެ. ކެމްޕޭނުގެ އިތުރަށް ހަމްދަރުދީއަށް ނުވަތަ އެހީތެރިކަމެއް ބޭނުންވާ ހިނދުވެސް ދީނީކާޑުނަގާ ސިޔާސީމީހުން ވަރަށް ގިނައެވެ. މިހާރަށްބަލާއިރު، ހަނގުރާމަ ހިނގަމުންދާ ޔުކްރޭންގެ ރައީސް ޒެލެންސްކީ ވަނީ ދާދި މިދާކަށްދުވަހު، ދީނީ ކާޑު ނަގާފައެވެ. ހިލޭ ވިސާގައި ޔުކްރޭނަށް އަރައި ހަނގުރާމައިގާ ބައިވެރިވުމަށް ޔަހޫދީންނަށް ގޮވާލާފައެވެ.
ޒެލެންސްކީ ނެގި ދީނީކާޑު އޮތީ އިދިފުށަށް ޖެހިފައެވެ. ހަނގުރާމަފެށި ކިއެވްއަށް ޙަމަލާތައް ސީދާވާން ފެށުމާއެކު، ޒެލެންސްކީވަނީ، ބަބީން ޔާރ އަށް ރަޝިޔާއިން ޙަމަލާދީ އެތަން ހަލާކުކޮށްލައިފިކަމަށް ބުނެ، ޔަހޫދީން މަޑުންނުތިބެ، ޔުކްރޭނަށް އައިސް ހަނގުރާމައިގައި ބައިވެރިވުމަށް އިލްތިމާސްކޮށްފައެވެ.
"މިވާއެއްޗެއް ކަލޭމެންނަކަށް ނުފެނޭ ހެއްޔެވެ ؟ ދުނިޔޭގެ އެތަންމިތާނގައިތިބި އެތައްމިލިއަން ޔަހޫދީންނަކަށް އަހަރެން މިއަދު މިގޮވާލަނީ، މަޑުންނުތިބެ، ކަލޭމެންގެ އަޚުން ދިރިއުޅޭ ޔުކްރޭންގެ ހަނގުރާމައިގައި ބައިވެރިވާން ޔުކްރޭނަށް އައުމަށެވެ." ޒެލެންސްކީގެ އަމިއްލަ ފޭސްބުކް ޕޯސްޓެއްގައި ބުނެފައި ވެއެވެ. "ރަޝިއާއިން ޔުކްރޭނަށް އަރައި އަހަރެމެންގެ ޤައުމާއި ދީން ތާރީޚުން ފުހެލުމަށް އެދަނީ މަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ." ޒެލެންސްކީ އިތުރަށް ލިޔެފައި ވެއެވެ. "ކީވް އަށް ރޭގައި ރަޝިޔާއިން މިސައިލް ޙަމަލާދީފިއެވެ. އަހަރެމެންގެ އެތައްބަޔަކު އަނެއްކާވެސް ބަބީން ޔާރގައި މަރައިފިއެވެ. އެކަން ނުކުރުމަށް މުޅިދުނިޔެ ގޮވަގޮވާ އޮއްވައެވެ. ދެން، ކެތެއްނުވާނެއެވެ." ޒެލެންސްކީގެ ފޭސްބުކް ޕޭޖުގައި ލިޔެފައި ވެއެވެ.
"ބަބީން ޔާރ އަށްފަހު ( ޙަމަލާދީފައި ) ދެންދިމާކުރާނީ، ސެންޓް ސޯފިޔާ އާއި ލަވްރާ އަދި އެންޑްރޫ ޗާރޗް ފަދަ ފައްޅިތައް ނައްތައިލުމަށެވެ." ޒެލެންސްކީ ލިޔެފައި ވެއެވެ. އަދި އޭނާގެ މެސެޖްގައި، ރަޝިއާއާއި ޔުކްރޭނުގެ އިތުރަށް ދުނިޔޭގެ އެތަންމިތަނުގެ ޔަހޫދީން، އަހަރަކު އެއްފަހަރު އަޅުކަންކުރަން އަންނަތަނެއްކަން ޚާއްޞަގޮތެއްގައި ފާހަގަކޮށްފައި ވެއެވެ.
އިސްރާއީލުގެ ދުވަހުނޫސް "ޓައިމްސް އޮފް އިސްރާއީލް" ގައި ބުނެފައިވާގޮތުގައި ބަބީން ޔާރ އަކަށް އެއްވެސް ގެއްލުމެއް ނުލިބެއެވެ. އެއީ ޔަހޫދީންގެ ރުހުމާއި ހަމްދަރުދީ ހޯދުމަށް ޒެލެންސްކީ ހެދި އުކުޅެކެވެ. އެނޫހުގައި އިތުރަށް ބުނެފައިވާގޮތުގައި، ޒެލެންސްކީއަކީ ޔަހޫދީންނާ އެހައި ގާތްމީހެއްނޫނެވެ. ކަމެއްޖެހުނީމާ ޔަހޫދީން މަތިން ހަނދާންކުރާ މީހެކެވެ. ބަބީން ޔާރ ގައި ބޭއްވޭ އެއްވެސް ރަސްމިއްޔާތެއްގައިވެސް، ޔަހޫދީންނަށް ހިތްވަރުލިބޭނެ ވާހަކައެއް ޒެލެންސްކީއެއް ނުދައްކައެވެ. އެންމެ ދެރަވެގެން، އޭނާގެ ގާތްތިމާގެމީހުން އޭގެތެރޭގައި މަރުވެގޮސްފައިވާ ވާހަކަވެސް ނުބެލާފައެއް ނެތެވެ. އަނެއްކޮޅުން، އިސްރާއީލުންވަނީ، ޔުކްރޭނުގެ ޔަހޫދީން އިސްރާއީލަށް އަންނަން ދަޢުވަތުދީފައެވެ. އިސްރާއީލަކީ، ދުނިޔޭގެ އެތަންމިތާ އުޅޭ ޔަހޫދީންގެނެސް، ގަދަކަމުން ހިފައިފައިވާ ފަލަސްތީނުގެ ބިމުގައި ވަޒަންވެރިކުރުވާ ބަޔެކެވެ. ހަނގުރާމައިގެ ފުރުޞަތު ނަހަމަ ގޮތުގައި އިސްރާއީލުންވެސް ހިފައިފިއެވެ. ޔުކްރޭނުގެ ޔަހޫދީން ޙާލުގައި ޖެހި މަގުމަތިވެ، ނިކަމެތިޙާލުގައި ތިބޭނެކަމެއް ނެތެވެ، އިސްރާއީލަށް ދިޔައިމަ ހުރިހައިކަމެއް ހަމަޖައްސާނެއެވެ.
ހަނގުރާމަ ފެށުނުތަނާ، ޒެލެންސްކީ ބުނެފައިވާގޮތުގައި، ހަނގުރާމަޔަށް ބިރުން ފިލައިގެން، ޤައުމުދޫކޮށްފައި އޭނާއެއްނުދާނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް، ހަތިޔާރަށް އަހުލުވެރިނުވާ ރައްޔިތުން އަތަށް ހަތިޔާރުދީފައި، ތަޅައިފޮޅަން ދޫކޮށްލައި، ޒެލެންސްކީ މިހާރުވަނީ ޕޮލޭންޑަށް ގޮހެވެ. ޒެލެންސްކީ، ޔުކްރޭން ހިންގަނީ ޕޮލޭންޑްގައި ހުންނަ އެމެރިކާ އެމްބަސީގައި ހުރެގެންނެވެ. ރައްޔިތުން ޔުކްރޭނުގައިތިބެގެން، ހަނގުރާމަކޮށް މަރުވެދަނީއެވެ. އެމެރިކާއިންނާއި ފަރަންސޭސީންވަނީ، ޒެލެންސްކީއަށް އެޤައުމަށް އައުމަށް ދަޢުވަތުދީ ޙިމާޔަތް ދޭނެކަމަށް ބުނެފައެވެ. އެމެރިކާއަކީ، މިފަދަ ކޮންމެކަމެއްގައި، އަނދަމުންދާ އަލިފާނަށް ތެޔޮއަޅަން ފިސާރި ކުޅަދާނަ ބަޔެކެވެ.
ޕުޓިން، (ކީރިތި ޤުރުއާން ހިމެނޭގޮތަށް) އެކިދީނުގެ ފޮތްތަކާއެކީ ރަޝިއާގެ އެއްބައެއްވަންތަކަމުގެ ދުވަސްފާހަގަކުރެވެނީ، 4 ނޮވެމްބަރ ގައެވެ. އެދުވަހަކީ، މީގެ 5 ޤަރުނުކުރިން، 4 ނޮވެމްބަރ 1612 ގައި، ޕޮލޭންޑާއި ލިތުއޭނިއާގެ އަޅުވެތިކަމުގެ ދަށުން މޮސްކޯ ސަލާމަތްވި ދުވަހެވެ. 2021 ވަނައަހަރު ފާހަގަކުރެވުނު، ރަޝިއާގެ އެއްބައެއްވަންތަކަމުގެ ދުވަހުގެ މުނާސަބަތުގައި ޕުޓިންވަނީ، އޭނާގެ ދީނީ ފިކުރާއި ވިސްނުން ހާމަކޮށްފައެވެ. ޕުޓިންގެ ތަޞައްވުރުގައި، މިނިވަންކަމުގެ ނަމުގައި، އެއްދީން އަނެއްދީނުގެ އަހުލުވެރިންގެ މެދުގައި ފުރައްސާރައާއި ރުޅިވެރިކަން އުފެދިގެން ހިނގައިދާނެ ކޮންމެ ޙަރަކާތަކާ ދެކޮޅު ހަދައިފައި ވެއެވެ. ރަޙުމަތްތެރިކަމާއި ހެޔޮ ޢަމަލުން ސަވާބުލިބޭނެކަން ބަޔާންކޮށް، އެކިދީނުގެ އެކިފޮތްތަކުން، ޕުޓިންވަނީ މިސާލު ދައްކާފައެވެ. ކީރިތި ޤުރުއާނުން ޕުޓިން މިސާލު ނަގައިފައިވަނީ، ޝޫރާ ސޫރަތުގެ 23 ވަނަ އާޔަތެވެ. އެއާޔަތުގައި ﷲ ވަޙީ ކުރައްވައިފައިވަނީ މިފަދައިންނެވެ.
"އެއީ އީމާންވެ، ޞާލިޙު ޢަމަލުތައްކުޅަ، އެކަލާނގެ އަޅުތަކުންނަށް ﷲ އުފައުވެރިކަމުގެ ޚަބަރު ދެއްވާ ކަންތަކެވެ. ކަލޭގެފާނު ވިދާޅުވާށެވެ! އެކަމުގެ މައްޗަށް، (އެބަހީ: ތިމަންކަލޭގެފާނު ރަސޫލުކަން އިއްވެވުމުގެ މައްޗަކަށް) ތިމަންކަލޭގެފާނު، ތިޔަބައިމީހުންގެ ކިބަޔަކުން އެއްވެސް އުޖޫރަޔަކަށް އެދިވަޑައެއް ނުގަންނަވަމެވެ. ގާތްތިމާގެ ކަމުގެ ލޯބިމެނުވީއެވެ. އަދި ހެޔޮކަމެއްކުރާ މީހާއަށް، ތިމަންރަސްކަލާނގެ އެކަމުގައި ހެޔޮކަން އިތުރުކޮށްދެއްވާހުށީމެވެ. ހަމަކަށަވަރުން، ﷲ އީ، ގިނަގިނައިން ފާފަ ފުއްސަވައި، ގިނަގިނައިން ޝުކުރު ޤަބޫލުކުރައްވާ ރަސްކަލާނގެއެވެ."
ކީރިތި ޤުރުއާނުގެ އިތުރު އާޔަތެއްގެ މައްޗަށްވެސް ޕުޓިންގެ ޚިޠާބުގައި އަލިއަޅުވައިލައިފާ ވެއެވެ. އެއީ ނަޙުލު ސޫރަތް ނިމޭ އާޔަތް ކަމުގައިވާ 128 ވަނަ އާޔަތެވެ. އެ އާޔަތުގައި ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރައްވައި އަންގަވައިފާ ވެއެވެ.
"ހަމަކަށަވަރުން، ﷲ ވޮޑިގެންވަނީ ތަޤުވާވެރިވި މީހުންނާ އެކުގައެވެ. އަދި އިޙުސާންތެރިންނާވެސް އެކުގައެވެ."
ރަޝިއާއަކީ ކުރިން، އެއްވެސް ދީނެއް އޮންނަ ޤައުމެއްނޫނެވެ. ރަޝިއާގައި ދީނެއް ޤަބޫލުނުކުރާ މީހުން މިހާރުވެސް ވަރަށް ގިނައެވެ. އެހެންނަމަވެސް، 74 އަހަރުފަހުން، ރަޝިއާވަނީ ދީނީ އަޅުކަމުގެ ތެރެޔަށް ވަދެފައެވެ. މުޅި ޔޫރަޕަށްބަލާއިރުވެސް، ރަޝިއާއަކީ މުސްލިމް އާބާދީ އެންމެ ގިނަ ޤައުމެވެ. އެހެންނަމަވެސް، ރަޝިއާގެ އާބާދީގެ ދެބައިކުޅަ އެއްބަޔަށްވުރެވެސް ގިނަމީހުންނަނީ ރަޝިއަން އޯރތޮޑޮކްސް ޗާރޗަށް ނިސްބަތްވާމީހުންނެވެ. އެއީ ގާތްގަނޑަކަށް 58 މިލިއަނެވެ. މުސްލިމުންގެ އާބާދީއަކީ 4 މިލިއަނެވެ. އެހެންނަމަވެސް، މިޢަދަދު 25 މިލިއަނަށް އަރާނެކަމަށް، ރަޝިއާގެ ދީނީ ލީޑަރ ޝެއިޚް ރާވީ ގެނެޑިޓް ޤަބޫލުކުރައްވައެވެ. އިސްލާމްދީނަކީ، ރަޝިއާގެ ޤާނޫނު ޤަބޫލުކުރާ ދީންތަކުގެތެރޭގައި ހިމެނޭ އެއްދީނެވެ. ރަޝިއާގެ ޔަހޫދީ އާބާދީގެ ނިސްބަތް އެއް އިންސައްތައަށްވުރެވެސް މަދެވެ. އެހެންކަމުން ރަޝިއާގައި ޔަހޫދީންގެ މަކަރެއް ނުވިކޭނެއެވެ.
