ﷲ ސުބްޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ ، އިންސާނާ އުފައްދަވާފައިވާ ޤުދްރަތީ ނިޒާމުގެ ތެރެއިން ، ދުވަސްވާ ވަރަކަށް ، އެއިންސާނާގެ ހަށިގަނޑުގެ މަސްތައް މަޑުމަޑުން ވިރި ، ގެއްލިދިއުމާއި ، މަސްތަކުގެ ބާރާ އަދި މަސައްކަތްކުރާ ގޮތުގެ ޙަޤީޤަތަކީ ، އެ އިންސާނާ ދެނެގަތުން ، ކޮންމެހެން ލާޒިމް ކަމެކެވެ. ދުޅަހެޔޮ ޞިއްޙަތެއްގައި އެއިންސާނާ ، ދިރި ދުނިޔޭގައި ހުރުމަށްޓަކައެވެ. އެ ނިޒާމަށް ސައިންސްވެރިން ދީފައިވާ ނަމަކީ ، Sarcopenia އެވެ.
ސާރކޮޕީނިއާއަކީ ، އިންސާނާގެ ހަށިގަނޑުގައިވާ މަސްތައް ، ވިރި އުނިވެގެން ދިއުމާއި ، އެމަސްތަކުގެ ބާރާއި ޙަރަކާތަށް ދެވިފައިވާ ނަމެކެވެ. ހަށިގަނޑުގެ އެކިބައިތަކުގައި ހުންނަ ތުނި މަސްތައް ، ދުވަސްވުމުގެ ސަބަބުން ވިރި ދިއުމެވެ. މިކަމަކީ ، އެކިމީހުންނަށް އެކިޙާލަތުގައި ، އެކިވަރަށް ކުރިމަތިވާ ކަމެކެވެ. ބައެއްމީހުންނަށް އެއީ ، ވޭންއަޅާ ބައްޔަކަށްވެސް ވެއެވެ. މިއީ ކޮންމެ އިންސާނަކަށްވެސް ، ޢުމުރުން ދުވަސްވަމުންދާ ވަރަކަށް ، ދިމާނުވެނުދާނެ ކަމެކެވެ.
އެހެންކަމުން ، ސާރކޮޕީނިއާއިން ރައްކާތެރިވުމަށްޓަކައި ، ކުރެވިދާނެ ކަންކަމާމެދު ވިސްނާލަމާތޯއެވެ ؟
- ކޮއްޅަށް ހުރެވެން އޮންނަ ޙާލަތެއްގައި އިށީނދެ ނުއިންނާށެވެ. އިށީނދެ އިނދެވެން އޮންނަ ޙާލަތެއްގައި ނުއޮށޯންނާށެވެ. އަދި އެކަންކަން އެއީ ، އާދަޔަކަށް ހަދާށެވެ.
- ޢުމުރުން ދުވަސްވެފައިހުރި މީހަކު ، ބަލިވެގެން ހޮސްޕިޓަލުގައި އެނދުމަތި ކުރެވިއްޖެނަމަ ، މާގިނައިން އަރާމުކުރަން ނުބުނާށެވެ. ނުވަތަ އޮށޯވެ އޮންނަން ނުބުނާށެވެ. ނުވަތަ އެނދުން ނުތެދުވެ އޮންނަން ނުބުނާށެވެ. އެއީ ފައިދާހުރި ކަމެއްނޫނެވެ. އެނދުން ތެދުވެ ހިނގައިލުމަށް ، އެމީހަކަށް އެހީތެރިވެ ދޭށެވެ. ގައިގެ ބާރުނެތިއްޖެ ޙާލަތެއްގައި މެނުވީއެވެ.
- ހަފުތާއެއްވަންދެން ، މީހަކު އޮށޯވެ އޮވެއްޖެނަމަ ، ހަށިގަނޑުގައިހުންނަ މަހުގެ ފަސް އިންސައްތަ ވިރޭނެއެވެ. ނުވަތަ ގެއްލޭނެއެވެ. ނަސީބުކަންދިމާކުރާގޮތުން ، ޢުމުރުން ދުވަސްވާ މީހުންގެ ހަށިގަނޑުން ވިރޭ މަހަކީ ، މަދުފަހަރެއްގައި މެނުވީ ، އަނބުރާ ހޯދޭ އެއްޗެއްނޫނެވެ.
- ޢުމުރުން ދުވަސްވީ މީހުންކުރެ ، އަމިއްލަޔަށް ޙަރަކާތްތެރިވެ އުޅޭ މީހުންނަށްވުރެ އަވަހަށް ، ޞިއްޙީ އެހީތެރިޔެއްގެ އެހީތެރިކަމާއެކު އުޅޭމީހުންގެ ގައިގެ މަސްތައް ވިރި ގެއްލޭގޮތް ވެއެވެ.
ސާރކޮޕީނިއާއަކީ ، އޮސްޓިއޮޕޮރޮސިސް އަށްވުރެ ، ގެއްލުންހުރި ވޭންއަޅާ ކަމެކެވެ. އެހެނީ ، ހަށިގަނޑުގެ ހަމާއި ކަށްޓާ ދެމެދުގައި އޮންނަ ގުޅުން ވަރުގަދަކޮށް ، ހަށިގަނޑުގެ ހަކަތަ ހިފަހައްޓައިދޭ އެއްޗަކީ މަސްތައްކަމަށް ވާތީއެވެ. އޮސްޓިއޮޕރޮސިސްގައި ، ސަމާލުކަން ދޭންޖެހޭ އެންމެ މުހިންމު ކަމަކީ ، މީހާ ވެއްޓުމުން ރައްކާތެރިވުމެވެ. ސާރކޮޕީނިއާ އަކީ ، ހަށިގަނޑުގެ ދުޅަހެޔޮކަމާ ގުޅިފައިވާ ކަމެއްގެ އިތުރަށް ، ހަކުރުބަލިވެސް ޖެހޭ ކަމެކެވެ. އެއީ ހަށިގަނޑަށް ބޭނުންވާ ވަރަށް ، ގައިގާ މަސްނެތި ، ހަށިގަނޑު ނިކަމެތި ވުމުގެ ސަބަބުންނެވެ.
ހަށިގަނޑުގެ މަސްތައް އެންމެ އަވަހަށް ވިރުވާލައި ގެއްލިގެންދަނީ ، ފައިގެ ޙަރަކާތްތައް މަދުވުމާ ގުޅިގެންނެވެ. އެހެނީ ، އިށީނދެ އިންނައިރު ، ފައިގެ ޙަރަކާތްކުރުމެއް ނޯވެއެވެ. އެހެންކަމުން ، ފައިގެ މަސްތަކަށް އޭގެ ނޭދެވޭ އަސަރު ކުރާނެއެވެ. މިއީ ، ވަރަށްބޮޑަށް ސަމާލުވެ ވިސްނަންޖެހޭ ކަމެކެވެ. އޮފީސް މަސައްކަތުގައި ގިނައިރު ، މޭޒުދޮށުގައި އިށީނދެތިބޭ މީހުން ، ދޭތެރެޔަކުން ތެދުވެލައި ، ޙަރަކާތްތެރިވެލުމަކީ މުހިންމު ކަމެކެވެ. އަބަދު އިށީނދެ އިންނަންވެއްޖެނަމަ ، ފައިގެ މަސްތަކަށް އޭގެ އަސަރު ކުރާނެއެވެ.
ސިޑިން އަރައި ފޭބުމާއި ، ހިނގުމާއި ދުވުން އަދި ބައިސްކަލް ދުއްވުމަކީ ، ވަރަށް ރަނގަޅު ކަސްރަތެކެވެ. އަދި ، ހަށިގަނޑުގެ މަސްތައް އިތުރުވެ ، ހަކަތަ ވަރުގަދަވާނެ ކަމެކެވެ. ޢުމުރުން ދުވަސްވަމުންދާ ވަރަކަށް ، މީހާގެ ޙަރަކާތްތެރިކަން އިތުރުކުރަން ޖެހެއެވެ. އެނދުގައި އޮށޯވެ އަރާމުކުރަން އަބަދު ނުއޮވެ ، ދިރިއުޅުމުގެ ކޮންމެވެސް ކަމެއްގައި ޝާމިލުވެ އުޅުން ވަރަށް މުހިންމެވެ. ހަށިގަނޑުގެ މަސްތައް ، ސަލާމަތުން ހިފެހެއްޓެން އޮއްވާ ، އެކަމަށް ސަމާލުވުން މުހިންމެވެ. އެއީ ، އެކަމަށް ވިސްނާލައިގެން އުޅެވިއްޖެނަމަ ، އެހާ ބުރަކަމެއްނޫނެވެ.
ޢުމުރުން ދުވަސްވުން ފެށެނީ ، ފައިންމަތިންނެވެ. ފަޔާ ހިސާބުންނެވެ. އެހެންކަމުން ، ފައިގެ ޙަރަކާތްތެރިކަމަށް އަބަދުވެސް ސަމާލުވާށެވެ. ފައިގެ މަސްތައް ވަރުގަދަކުރުމަށް ވިސްނާށެވެ. ޢުމުރުން ދުވަސްވަމުންދާވަރަކަށް ، ފައިގެ ޙަރަކާތްތެރިކަން އިތުރުކުރަން ޖެހެއެވެ. ފައިގެ މަސްތަކުގެ ބާރު ވަރުގަދަކުރަން ޖެހެއެވެ. ފަޔަށް ކަސްރަތުލިބޭ ޒާތުގެ ކަންކަން ކުރަން ޖެހެއެވެ. ފައިގެ އެއްވެސް ޙަރަކާތެއް ނުކޮށް ދެހަފުތާވަންދެން ހުރެއްޖެނަމަ ، ފައިގެބާރު ، ދިހައަހަރަށްވާވަރަށް އުނިވެއެވެ. އެހެންކަމުން ، ކޮންމެ ދުވަހެއްގެ ކަސްރަތަކީ މުހިންމު އެއްޗެކެވެ. އިންސާނާގެ ހަށިގަނޑަކީ ، އަޅާލައިގެން ބަލަހައްޓައިގެން އުޅެންޖެހޭ އެއްޗެކެވެ. ހަށިގަނޑަށް ގެއްލުންލިބޭނެ ކަންކަމާ ދުރުހެލިވެ ، ފައިދާހުރި ކަންކަމާ ދޯޅުވާން ޖެހެއެވެ. ހިނގުމާއި ބައިސްކަލް ދުއްވުންފަދަ ، ލިފްޓް ބޭނުންނުކޮށް ، ސިޑިން އަރާ ފޭބުންފަދަ ކަންކަމަށް އިސްކަންދޭން ޖެހެއެވެ.
އިންސާނާގެ ފަޔަކީ ، ހަށިގަނޑު ކޮޅަށް ބަހައްޓަން އެހީތެރިވާ ތަނބެވެ. ހަށިގަނޑުގެ ހުރިހާ ބަރުދަނެއް ހިފަހައްޓަނީ ފައިންނެވެ. ހުރިހާ ބާރެއް ހިފަހައްޓަނީ ފައިންނެވެ. ފަޔަކީ ، އިންސާނާގެ ހަށިގަނޑުގައިވާ ކަށްޓާއި މަހުގެ ފަންސާސް އިންސައްތަ ހިމެނޭ ގުނަވަނެކެވެ. ހަށިގަނޑުގެ އެންމެ ބޮޑެތި އަދި އެންމެ ބާރުގަދަ ހުޅުތައް ހުންނަނީ ފައިގައެވެ. އިންސާނާގެ ޙަރަކާތްތެރިކަމުގެ ހަތްދިހަ އިންސައްތަ އާއި ، ގައިގެ ހަކަތަ އަންދާލަނީ ، މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ފައިގެ ޒަރީޢާއިންނެވެ. ގެޔެއް ބިނާކުރާއިރު ، މަތީގައި ހުންނަ ޝީޓްތައް ހިފެހެއްޓުމަށްޓަކައި ކޮންކްރީޓްކުރާ ތަނބު ތަކެކޭ އެއްގޮތަށް ، އިންސާނާގެ މުޅި ހަށިގަނޑުގެ ހުރިހާ ބަރެއް ހިފެހެއްޓުމަށް ބޭނުންކުރެވޭ ތަނބަކީ އެއިންސާނާގެ ދެފަޔެވެ. ފައިގެ ހަކަތައާއި ދުޅަހެޔޮކަން ، އިންސާނާއަށް މުހިންމުވަނީ އެހެންވެއެވެ. ފައި ނެތްނަމަ ، އިންސާނާއަކަށް ކޮޅަކަށް ނުހުރެވޭނެއެވެ. ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް ، ކޮންމެވެސް ވަރަކަށް ހިނގައިލާށެވެ.
ފަޔަކީ ، އިންސާނާގެ ޙަރަކާތްތައް އުފައްދާ މައި ނާރެހެވެ. އިންސާނާގެ ހަށިގަނޑުގައިވާ ނާރުތަކުގެ ފަންސާސް އިންސައްތަ ދެފައިގާ ހުރެއެވެ. ލޭ ދައުރުކުރާ ނާރުތަކުގެ ފަންސާސް އިންސައްތަ ، ފައިގާ އެކުލެވެއެވެ. ދައުރުވާ ލޭގެ ފަންސާސް އިންސައްތަ ދައުރުވަނީ ފައިގެ ޒަރީޢާއިންނެވެ.
ދިރާސާތަކުން ދައްކާގޮތުގައި ، އަދި ތަޙުލީލީ ވިސްނުންތަކުގައި ، އިންސާނާގެ ޢުމުރުން ދުވަސްވުން ފެށެނީ ފައިންނެވެ. ފައިގެ ކަސްރަތަކީ ، އިންސާނާގެ ފުރާނަ ހަށީގައި ހުންނަހާ ހިނދެއްގައި ހުއްޓައިލެވެން އޮތް އެއްޗެއްނޫނެވެ. ޢުމުރުން ހަތްދިހަ ، ނުވަތަ އަށްޑިހަ އަހަރުވިޔަސް ، ހިނގަން ވިސްނާލަން ލަހެއް ނުވާނެއެވެ. ހިނގުމާ ދުރުހެލި މީހެއްނަމަ ، ހިނގަން ފަށަން އެޢުމުރަކީވެސް ލަސް ޢުމުރެއްނޫނެވެ.
ދުވާލެއްގެ މައްޗަށް މަދުވެގެން ، ތިރީސް ނުވަތަ ސާޅީސް މިނިޓްވަންދެން ، ހިނގާލައި ، ފަޔަށް ބޭނުންވާ ވަރަށް ކަސްރަތު ދެވިއްޖެކަން ، ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް ޔަޤީން ކުރާށެވެ. ފައިގެ މަސްތަކަށް ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް ކަސްރަތު ދެވިއްޖެތޯ ބެލުމަށް ސަމާލުވާށެވެ. ޢުމުރުން ސާޅީހުން މައްޗަށް ދިޔައިމަ ، ހިނގައި ، މީހާ ޙަރަކާތްތެރިވެ އުޅުމަކީ ، ކޮންމެހެން ކުރަންޖެހޭ ކަމެއްކަން ދެނެގަންނާށެވެ. ރައްޓެހިންނާއި ތިމާގެ މީހުންނަށް ، އެކަމަށް ނަސޭޙަތްތެރިވާށެވެ. އެއީ ، ގެއްލުމެއް އެއްގޮތަކަށްވެސް ނެތް ، ފައިދާއިން ފުރިފައިވާ ކަމެކެވެ.
މާލޭގެ މަގުމަތީގެ ޙާލަތަށް ބަލާއިރު ، ކާރަކަށް އަރައިގެން ދާންޖެހޭ ތަނަކަށް ހިނގާލާފައި ބައެއްފަހަރަށް އެބަ ދެވެއެވެ. ކާރަކަށް އަރައިގެން ތަނަކަށް ދެވޭވަރަށްވުރެ ، ސައިކަލަކަށް އަރައިގެން އަވަހަށް އެބަ ދެވެއެވެ. ސައިކަލެއްގައި ތަނަކަށް ދެވޭވަރަށްވުރެ އަވަހަށް ، ބައިސްކަލެއްގައި އެބަ ދެވެއެވެ. ދުރާލާ އިންތިޒާމް ކުރެވިއްޖެނަމަ ، އެއިން އެކައްޗަކަށް ނޭރިޔަސް ، ދާންވާ ތާކަށް ހިނގައިލާފައި ދެވޭވަރަށްވުރެ މާލެ ބޮޑެއްނޫނެވެ. އެހެނަސް ، އެންމެ މުހިންމު ކަމަކީ ، މަގުމަތީގެ އަމާންކަމާއި ސަލާމަތްކަމަށް ވިސްނައިގެން ހިނގުމެވެ.
ހިނގައިލުމަކީ ، ދުވާލެއްގެ ދިރިއުޅުމުގެ ތެރެއިން ކުރަންޖެހޭ އެއްކަމެއްގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅާށެވެ. ދުއްވާ އެއްޗަކަށް އެރުމުގެ ބަދަލުގައި ، ހިނގައިލުމަށް ލޯބި ކުރާށެވެ. ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް ، ކޮންމެވެސް ވަރަކަށް ހިނގައިލާށެވެ. ޢުމުރަށް ނުބަލާށެވެ. އަދި އެހާ ލަހެއް ނުވެއެވެ. ތިމާގެ އަމިއްލަ ޞިއްޙަތަށް ވިސްނާށެވެ. ހިނގުން އެއީ ގަޔާވެގެން ލޯބިންކުރާކަމެއްކަމުގައި ނިންމާށެވެ.
މިއީ ހެޔޮއެދޭ ، ވަރަށްގާތް ރަޙުމަތްތެރިޔަކު ، އަޅުގަނޑަށްދިން ނަޞޭޙަތެކެވެ. ބާއްޖަވެރިކަމުން ފުރިގެންވާ ، ދުޅަހެޔޮ ޞިއްޙަތެއްގެ ނިޢުމަތް ލިބިގެންވާ ޙަޔާތަކަށް އެދޭ ކޮންމެ މީހަކަށްވެސް ، މިއީ އަގުހުރި ނަޞޭޙަތަކަށް ވާނެކަމަށް އުއްމީދު ކުރަމެވެ.
