މަސްތުވާތައްކާ ގުޅުން ހުރި ބޮޑެތި ކުށްތައް ސްރީލަންކާގައި ކަންބޮޑުވާ މިންވަރަށް އިތުރުވަމުންދާތީ، 43 އަހަރު ކުރިން ހުއްޓާލާފައި އޮތް މަރުގެ އަދަބުދިނުން އެގައުމުގައި އަލުން ފެށުމަށް ރައީސު މައިތުރިޕާލާ ސިރިސޭނާ ނިންމަވައިފިއެވެ.
ސަރުކާރުގެ ވެބްސައިޓުގައި ޝާއިއުކުރި ބަޔާނެއްގައި ވާގޮތުން މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒުކުރަން ފެށުމަށް ރައީސު ސިރިސޭނާ ވަރަށް އަވަހަށް އަންގަވާނެއެވެ. އެހެންނަމަވެސް، މަރުގެ އަދަބު ދޭނީ ކޮން ގޮތަކަށް ކަމެއް އެ ބަޔާނުގައި ބަޔާންކޮށްފައި ނުވެއެވެ. ސްރީލަންކާގައި އެންމެ ފަހުން މަރުގެ އަދަބު ދީފައި ވަނީ 1976 ވަނަ އަހަރުގައެވެ. އެއީ ދަންޖައްސައިގެންނެވެ.
މި ބަޔާން އައިސްފައި މިވަނީ ފާއިތުވި ޖަނަވަރީ މަހު ރައީސު ސިރިސޭނާ ފިލިޕީންސަށް ކުރެއްވި ރަސްމީ ދަތުރުފުޅެއްގައި އެގައުމުގެ ރައީސު ރޮޑްރިގޯ ޑުޓެރްޓޭ މަސްތުވާތަކެތީގެ ވިޔަފާރިކުރާ މީހުންނާ ދެކޮޅަށް ގެންގުޅުއްވާ ހަރުކަށި ސިޔާސަތަށް ތައުރީފުކުރައްވައި، އެއީ "ދުނިޔެއަށް ނަމޫނާއެއް" ކަމުގައި ވިދާޅުވެފައި ވަނިކޮށެވެ. ޑުޓެރްޓޭ 2016 ވަނަ އަހަރު ފިލިޕީންސްގެ ރައީސުކަމާ ހަވާލުވެވަޑައިގަތް ފަހުން މަސްތުވާ ތަކެއްޗާ ދެކޮޅަށް ފެއްޓެވި ހަނގުރާމައިގައި އެތައްހާސް ބަޔަކު މަރާލެވިފައި ވެއެވެ. އިންސާނީ ހައްގުތަކަށް މަސައްކަތްކުރާ ޖަމާއަތްތަކުން ވަނީ އެކަން ވަރަށް ބޮޑަށް ކުށްވެރިކޮށްފައެވެ.
ސްރީލަންކާ ސަރުކާރުގެ ބަޔަން ބުނާގޮތުން ރައީސު ސިރިސޭނާ ގަބޫލުކުރައްވާ ގޮތުގައި، މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒުކުރަން އަލުން ފެށުމަކީ ކުރަން ޖެހިފައިވާ ކަމެކެވެ. އަދި އެހެން ގައުމުތަކުގައިވެސް މަސްތުވާތަކެތީގެ ވިޔަފާރިކުރާ މީހުންނަށް މަރުގެ އަދަބު ދެމުން ދެއެވެ. އެ ބަޔާނުގައި އިތުރަށް ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި މަރުގެ އަދަބުދޭން ފަށާނެކަން ރައީސު ސިރިސޭނާ ހާމަކުރެއްވީ ގިނަ އަދަދެއްގެ މަސްތުވާ ތަކެތި އަތުލައިގަނެވުނު ދެކުނުގެ ސަރަހައްދަށް ބުދަ ދުވަހު ކުރެއްވި ދަތުރުފުޅެއްގެ ތެރޭގައެވެ.
މަރުގެ ހުކުމް އިއްވާފައިވާ 1299 ގައިދީން ސްރީލަންކާގެ ޖަލުތަކުގައި އެބަތިއްބެވެ. އޭގެ ތެރެއިން 48 މީހުންނަކީ މަސްތުވާތަކެތި އެތެރެކޮށް އޭގެ ވިޔަފާރިކޮށްގެން މަރުގެ ހުކުމް އިއްވާފައިވާ މީހުންނެވެ. އިއްޔެ ނޫސްވެރިންނަށް މައުލޫމާތުދެއްވަމުން މިނިސްޓަރ އޮފް ޖަސްޓިސް އެންޑް ޕްރިޒަން ރިފޯމްސް ތަލަތަ އަތުކޮރަލޭ ވިދާޅުވިގޮތުގައި މަސްތުވާތަކެތީގެ މައްސަލައިގައި މަރުގެ ހުކުމް އިއްވާފައިވާ މީހުންގެ ތެރެއިން 18 މީހަކު މަރުގެ އަދަބު ދޭންޖެހޭ މީހުންގެ ލިސްޓުގައި މިހާރު އެބައޮތެވެ.
ގެންގުތަކާ ގުޅުން ހުރި މަރުތަކާއި، މަސްތުވާތަކެތީގެ ވިޔަފާރިއާއި، ޖިންސީ ޖަރީމާތައް ފަހަކަށް އިތުރުވަމުން ދިއުމުގެ ސަބަބުން، މަރުގެ އަދަބުދޭން ފެށުމަށް ގޮވާލާ އަޑުތައް ސްރީލަންކާގައި ދަނީ ގަދަވަމުންނެވެ. އެހެންނަމަވެސް، އިންސާނީ ހައްގުތަކަށް މަސައްކަތްކުރާ ޖަމާއަތްތަކުން ބުނަމުން ދަނީ މަރުގެ އަދަބު ތަންފީޒުކުރަން ފެށުމަކުން އެފަދަ ޖަރީމާތައް މަދުވެގެން ނުދާނެކަމުގައެވެ. އަދި މަރުގެ އަދަބަކީ މައްސަލައިގެ ހައްލު ނޫންކަމުގައެވެ.