މިއަދަކީ ރާއްޖެ އިސްލާމްވި ދުވަހެވެ. ނުވަތަ ދިވެހިންނަށް މާތްވެގެންވާ އިސްލާމްދީނުގެ ހިދާޔަތު މިންވަރުކުރެއްވި ދުވަހެވެ. ތާރީޚީ ލިޔުންތަކުން އެނގޭ ގޮތުގައި ރާއްޖެއަށް އިސްލާމްދީނުގެ ހިދާޔަތު ލިބުނީ ހިޖުރައިން 548 ވަނަ އަހަރުގެ ރަބީޢުލްއާޚިރާމަހުގެ ދެވަނަ ދުވަހުއެވެ. އެއީ މީލާދީން 1153 ވަނަ އަހަރުގައެވެ. އެހެންކަމުން ދިވެހިނަަށް އިސްލާމްދީނުގެ ހިދާޔަތު ލިބުނުތާ މިވީ 891 އަހަރެވެ.
ދިވެހިރާއްޖެ އިސްލާމްވި ދުވަސް ފާހަގަކުރަން ފަށައިފައިވާކަމަށް ތާރީޚީ ލިޔުންތަކުން އެނގެން އޮތީ ހިޖުރައިން 1374 ވަނައަހަރުއެވެ. އެއީ މުޙައްމަދު ފަރީދުލްއައްވަލްގެ ރަސްކަމުގައެވެ. އޭރު ބޮޑުވަޒީރަކަށް ހުންނެވީ ސުމުއްވުލް އަމީރު އިބްރާހިމް ފާމުލަދޭރި ކިލެގެފާނެވެ. އެނގިފައިވާ ގޮތުގައި އޭރުން ފެށިގެން 14 އަހަރުވާންދެން ރާއްޖެ އިސްލާމްވި ދުވަސް ފާހަގަކުރިއެވެ. ރާއްޖެ އިސްލާމްވި ދުވަސް އަލުން ފާހަގަކުރަން ފަށްޓަވައިފައިވަނީ 33 އަހަރުގެ މެދު ކެނޑުމަކަށްފަހު ރައީސް މައުމޫނުގެ ވެރިކަމުގައި 2000 ވަނަ އަހަރުއެވެ. ރާއްޖެ އިސްލާމްވި ދުވަސް ފާހަގަކުރަމުން އަންނަނީ ދިވެހިންގެ އިސްލާމީ ރޫޙުއާލާކޮށް ވަރުގަދަކުރުމަށްޓަކައެވެ. ދީނީ އެއްބައިވަންތަކަން ދަމަހައްޓައި އާލާކުރުމަށްޓަކައެވެ.
ރާއްޖެ އިސްލާމްވުމާ ގުޅުވައިގެން ދެކެވޭ ރަންނަމާރީގެ ވާހަކަ:
ރާއްޖެ އިސްލާމްވުމާ ގުޅުވައިގެން ދެކެވޭ ރަންނަމާރީގެ ވާހަކަ އަޅުގަނޑުމެން ކުޑައިރުވެސް އިވެއެވެ. ނަމަވެސް އެއީ ކިހާވަރެއްގެ ހަޤީޤަތެއް އޮތް ވާހަކައެއްކަމެއް ނޭނގެއެވެ. އިބުނު ބަޠޫޠާ ރާއްޖެ އިސްލާމްވި ވާހަކަ ބަޔާންކޮށް ލިޔުއްވައިފައިވާ ގޮތުން އެެއީ ކޮންމެ މަހަކު ކަނޑުން ފާޅުވާ ޖިންނި ފުރޭތައެކެވެ. އޭތި ކަނޑުން ފާޅުވެގެން އަންނައިރު ހީވަނީ ބައްތިތަކެއް ދިއްލައިފައި އޮންނަ ނަވެެއްހެންނެވެ. ފުރޭތަ އަރާ ރެއަށް ބިކުރުވެރި އަންހެން ކުއްޖަކު ނަލަހައްދައިގެން ގޮސް އަތިރި މަތީގައި ހުންން ބުދުކޯލެއްގައި ބައިންދަނީއެވެ. އަނެއް ދުވަހު ގޮސްބަލާއިރު އެކުއްޖާ އޮންނީ ބިކުރުވެރިކަން ކެނޑި މަރުވެފައެވެ. އެގޮތަށް ބުދުކޯލަށް ގެންދާ ކުދިން ހޮވަނީ ގުރުއަތު ލައިގެންކަމަށްވެއެވެ.
މަޣްރިބުކަރައިގެ ބޭކަލެއްކަމަށްވާ ތަބްރޭޒީގެފާނު، ނުވަތަ އިބްނު ބަޠޫޠާ ލިޔުއްވައިފައިވާގޮތުންނަމަ އަބޫބަރަކާތުލް ބަރުބަރީ ރާއްޖޭގެ ރަދުންނަށް އިސްލާމްދީނަށް ގޮވާލެއްވުންވެސް ވަނީ މިހާދިސާއާ ގުޅިފައެވެ. ތަބްރޭޒީގެފާނު ރާއްޖެ ވަޑައިގެން ހުންނެވި ގޭގެ އަންހެންމީހާގެ ހަމައެކަނި ހުރި އަންހެން ދަރިފުޅު ބުދުކޯލަށް ގެންދަން ގުރުއަތުން ހޮވުމުން، އެކުއްޖާގެ ބަދަލުގައި އެރޭ ބުދުކޯލުގައި ހުންނެވީ ތަބްރޭޒީގެފާނެވެ. އެއީ ޤުރުއާން ހިތުދަސް ބޭކަލެކެވެ. އޭނާ އެރޭ ހުންނެވީ ޤުރުއާން ވިދާޅުވާށެވެ. ފުރޭތަ ކަނޑުން އަރައިގެން އައިސް ޤުރުއާންގެ އަނޑުއިވުމުން އެނބުރި ކަނޑަށްގޮސް ގެނބިގަތީކަމަށްވެއެވެ. އޭރުގެ އާދައިގެ މަތިން އަންހެންކުއްޖާގެ ޚަބަރު ބެލުމަށް އެކުއްޖާގެ އާއިލާގެ މީހުންނާއި ރަށުގެ މީހުން ބުުދުކޯލަށް ފަތިހު ދިޔައެވެ. ނަމަވެސް އެއްވެސް ގެއްލުމެއް ލިބިވަޑައިނުގެން ތަބްރޭޒީގެފާނު އިންނެވީ ޤުރުއާން ވިދާޅުވާށެވެ. އެބައިމީހުން އެކަލޭގެފާނު ގޮވައިގެން ގޮސް އެޚަބަރު ރަދުންނަށް އެރުވިއެވެ. މިކަމާ ރަދުން ވަރަށް އަޖާއިބުފުޅުވެވަޑައިގެންނެވިކަމަށްވެއެެވެ. އަދި ތަބްރޭޒީގެފާނު އެރަދުނަށް އިސްލާމް ދީނަށް ގޮވާލެެއްވިއެވެ. ރަދުން ވިދާޅުވިކަމަށްވަނީ ޖެހިގެންއަންނަ މަހުވެސް އެ ޖިންނި ފުރޭތަ ކިބައިން ސަލާމަތްކޮށްދެއްވައިފިނަމަ އިސްލާމްވާނެކަމަށެވެ. ނަމަވެސް މާގިނަދުވަސް ތަކެއް ނުވެ އެރަސްެގެފާނާއި ރަސްކަމުގެތެރޭގެ ބޭފުޅުންނާ ދައުލަތުގެ ބޮޑުން އިސްލާމްވިއެވެ. ޖެހިގެން އައިމަހުވެސް ތަބްރޭޒީގެފާނު ބުދުކޯލަށް ވެންނެވިއެވެ. ނަމަވެސް ގެއްލުމެއް ލިބިވަޑައިނުގެން ފަތިސްވުމާހަމައަށް އިންނެވީ ޤުރުއާންކިޔަވާ ވިދާޅުވާށެވެ. ރަދުން މިމަންޒަރު ދެކިވަޑައިގެން ބުދުތައް މުގުރައި ސުންނާފަތިކޮށްލެއްވިއެވެ. އަދި އެރަށުގެ އަހުލުވެރިންނަށްވެސް އިސްލާމްދީން ޤަބޫލުކުރެއްވުމަށް އަމުރުކުރެއްވިއެވެ. އެހެންރަށްރަށަށްވެސް މީހުން ފޮނުއްވާ އިސްލާމްވުމަށް އަމުރު ކުރެއްވިއެވެ. ދިވެހިނަށް އިސްލާމްދީނުގެ ހިދާޔަތު ލިބުނީ މިގޮތުގެ މަތިންކަމަށްވެއެެވެ. އޭރުހުނެވި ރަދުންނަށް ކިޔަނީ ޝަނިވިރާޒާކަމަށް އިބުނު ބަޠޫޠާ ލިޔުއްވައިފައި ވެއެެވެ. އިސްލާމްވެ ވަޑައިގެނެވުމަށްފަހު މިރަސްގެފާނުގެ ނަންފުޅަކީ އައްސުލަޠާން މުޙައްމަދު ބުން ޢަބްދުﷲ އެވެ. އެއީ ދަރުމަވަންތަ ރަސްގެފާނެވެ.
ރާއްޖެ އިސްލާމްވި ހާދިސާއާ ގުޅުވައިގެން ދެކެވޭ ރަންނަ މާރީގެ ވާހަކަ، އޭރުގެ ރަސްގެ ފާނާ ގުޅުވައިގެންވެސް ބައެއް ފަރާތްތަކުން ދައްކަމުންދެއެވެ. ތާރީޚު ދިރާސާ ކުރައްވާ ފަރާތްތަކުން ވިދާޅުވަނީ ރަންނަމާރި ހާދިސާއަކީ ޙަޤީގަތަކަށްވިއަސް އެހާދިސާއާ އޭރުގެ ރަސްގެފާނާ ގުޅުވޭނެ އެއްވެސް ގޮތެއް ފެންނާކަށް ނެތްކަމުގައެވެ. މިކަމަށް ބާރުލިބޭ ގޮތުން އެފަދަ ބޭބޭފުޅުން ވިދާޅުވަނީ ރަސްގެފާނު އަންހެންކުއްޖަކު ބޭނުންފުޅުވުމުން ގަނޑުވަަރަށް ގެންނަވާނީކަމަށެވެ. އަދި ރަސްގެފާނު އެބައެއްގެ އަންހެންދަރިފުޅާ ހިތްޕުޅާ ހަމަކުރައްވައިފިނަމަ އެއީ އާޢިލާއަށްވެސް ލިބޭނެ ފަޚުރެއްކަމުގައެވެ. އޭރު ދިވެހިންނަކީ މުސްލިމުންކަމަށް ނުވާއިރު އެއީ މާބޮޑުކަމަކަށް ނުވާނެތާއެވެ.
ރާއްޖެ އިސްލާމް ވުމާގުޅުވައިގެން ދެކެވޭ ރަންނަމާރި ނުވަތަ ޖިންނި ފުރޭތައިގެ ވާހަކަ އިބުނު ބަޠޫތާވެސް ލިޔުއްވައިފައިވަނީ އޭނާއަށް މީހުން ކިޔައި ދީފައިވާ ގޮތަށް ކަމަށްވާއިރު އެއީ ކިހާވަރެއްގެ ހަޤީގަތެއްކަމެއް އަދި ނޭނގެއެވެ.
ރާއްޖެ އިސްލާމް ވުމުގެ ޙާދިސާއަކީ ދިވެހި ތާރީޚުގައި ހިނގައިފައިވާ އެންމެ މުހިންމު އެއް ޙާދިސާއެެވެ. އެހެންކަމުން މިހާދިސާ ހިނގާފައިވާ ގޮތުގެ ތާރީޚީ ޢިލްމީ ދިރާސާ ތަކަކަށް ވަނީ ބޭނުންވެފައެވެ. ބަހަވީ ދިރާސާތައް ކުރައްވާ ބައެއް ބޭފުޅުން ހާމަކުރައްވާ ގޮތުގައި ރާއްޖެ އިސްލާމް ވުމުގެ ޙާދިސާއަށް ވެސް ބަހާވީ ދިރާސާއަކުން ބަލައިފިނަމަ މިހާތަނަށް ނުލިބި ހުރި އެތައް މަޢުލޫމާތު ތަކެއް ލިބިގެންދިއުމުގެ ފުރުޞަތު އެބައޮތެވެ. އެހެންކަމުން ދިވެހި ތާރީޚުގެ މި މުހިންމު ޙާދިސާ އިތުރަށް ދިރާސާކުރަންޖެހެއެވެ.
އިސްލާމްދީނުގެ ހިދާޔަތު ލިބުމުގެ ކުރިން ރާއްޖޭގައި އޮތީ ކޮންދީނެއް؟
ދިވެހިންނަށް އިސްލާމްދީންގެ ހިދާޔަތު ލިބުމުގެ ކުރިން ރާއްޖޭގައި އޮތީ ބުދު ދީނެވެ. މިއީ ތާރީޚީލިޔުންތަކުންނާއި ރާއްޖޭގެ އެކި ހިސާބުތަކުން ފެނިފައިވާ އާސާރީ ތަންތަނުންނާއި ތަކެތިން އެނގެންއޮތް ޙަޤީޤަތެކެވެ.
އާޘާރީތަންތަނުގެ ތެރެއިން ކާށިދޫ ކުރުހިންނަ ތަރާގަޑާބެހޭގޮތުން މިހާތަނަށް ދިރާސާކުރައްވައި ހޯއްދަވައިފައިވާ މަޢޫލޫމާތު ތަކުން އެނގޭ ގޮތުގައި އެތަނަކީ މީލާދީން ތިންވަނަ ޤަރުނާއި ހަތަރުވަނަ ޤަރުނާއި ދެމެދުގެ ދުވަސްވަރެއްގަައި ބިނާކޮށްފައިވާ ބުޑިސްޓްތަނެކެވެ. ނަމަވެސް މިތަރާގަނޑު އިތުރަށް ދިރާސާކުރިވަރަކަށް މިއަށްވުރެ ކުރީގެ ތާރީޚުގެ ނިޝާންތައް ފެނުމަކީ އެކަށީގެންވާކަމަށް "ދިވެހި ރާއްޖޭގެ ޤަދީމީ ތާރީޚް" މި ފޮތުގައި ބުނެގަފައިވެއެވެ. އެތަނުން ފެނިފައިވާ ސަންގެއްގެ ތަންކޮޅަކީ 40 ބީ.ސީ.ގެ އެއްޗެއްކަމަށް އެނގިފައިވާކަމަށްވެސް މިފޮތުގައި ވެއެވެ. ރާއްޖޭގައި ބުދުދީން ފެތުރިފައިވަނީ މީލާދީން 500 ވަނަ އަހަރުގެ ކުރީގެ ޤަރުނުތަކުގައި ކަމަށް ތާރީޚީލިޔުންތަކުންނާއި އާސާރުތަކާއި ތަކެތިން ވަނީ ހާމަވެފައެވެ.
"މީލާދީގެ ތިންވަނަ ޤަރުނާއި ހަވަނަ ޤަރުނާ ދެމެދުގައި ބިނާކުރެވިފައިވާކަމަށް ލަފާކުރެވޭ ބުޑިސްޓް ބިނާތަކުގެ އަސަރުތައް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ބިމުން ފެނިފައިވެއެވެ. އަދި މީގެފަހުގެ ޒަމާންތަކުގެ މިފަދަ ބިނާތަކާއި އާޘާރީ ގަލާއި ތަކެތިވެސް ވަރަށް ގިނައިން ފެނިފައިވާތީ އެޒަމާނުގެ ބުޑިސްޓް ދީނާއި އާދަކާދަތައް މިރާއްޖޭގައި އޮތްކަން އެނގެއެވެ." "ދިވެހި ރާއްޖޭގެ ޤަދީމީ ތާރީޚް" މި ފޮތުގައި ބަާންކޮށްފައި ވެއެވެ.
ބުދުދީނުގެ ކުރިން ރާއްޖޭގައި ހިންދޫ ދީން ނުވަތަ ހިިންދުއިިޒަމް އޮތްކަމަށް ތާރީޚު ދިރާސާކުރައްވާ ބައެއް ފަރާތްކުން ދަނީ ވިދާޅުވަމުންނެވެ. ރާއްޖޭގެ ބައެއް ސަރަޙައްދުތަކުން އެކަމަށް ބާރުލިބޭ ހެކިތައްވެސް ފެނިފައިވާކަމަށް އެބޭފުޅުން ވިދާޅުވެއެވެ. އަދި ރާއްޖެ އިސްލާމްވުމާ ގުޅުވައިގެން ދެކެވޭ ރަންނަމާރީގެ ވާހަކަވެސް ގުޅެނީ ހިންދޫ ދީނުގެ ބައެއް އާދާކާދަތަކާ ކަމަށް އެފަދައިން ވިދާޅުވާ ބޭފުޅުން ވިދާޅުވެއެވެ. އަންހެންކުދިން ޤުރުބާންކުރުންފަދަ ކަންކަމަކީ ބުދު ދީނުގައި އޮތްކަމެއް ނޫންކަމަށްވެއެވެ. ރާއްޖެ އިސްލާމްވުމުގެ ކުރީގެ އާދަކާދައާއި ތާރީޚު އެނގޭފަދަ އެއްވެސް ލިޔުމެއް ރާއްޖެ އިސްލާމްވުމުގެ ކުރިން ދިވެއްސަކު ލިޔުނުކަން އެނގޭކަށް ނެތެވެ.
ސައްތައިން ސައްތަ މުސްލިމު ޤައުމެއްގެ ގޮތުގައި ރާއްޖެ އޮތުން:
ސައުދީޢަރަބިއްޔާ ފިޔަވައި ދިވެހިރާއްޖެއަކީ މިއަދު ދުނިޔޭގައި އޮތް ސައްތައިންސައްތަ ހަމައެކަނި މުސްލިމުޤައުމެވެ. ނަމަވެސް އަޅުގަނޑުމެން އިސްލާމްދީނާއި މިނިވަންކަމާ ތޮޅެން ބޭރުގެ އެެެކި ބާރުތަކުން މަސައްކަތްކޮށްފައިވާކަން އެއީ ފެންނަން އޮތް ހަޤީޤަތެކެވެ. ރާއްޖޭގެ އިސްލާމްދީނުގެ ދިފާޢުގައި ހަނގުރާމަކޮޮށް ޝަހީދުވި ބަތޮލުންގެ ވާހަކަ އަޅުގަނޑުމެންނަށް ތާރީޚުން ފެންނަން އެބައޮތެވެ. އިސްލާމްދީނާ ދެކޮޅަށް މަސައަކަތްކުރާ މީހުން ތަފާތު އެކި ގޮތްގުން އަޅުގަނޑުމެންގެ އިސްލާމީ އަޤީދާ ބަލިކަށިކޮށްލާ ބައިބައި ކޮށްލުމަށް މަސައްކަތްކުރަމުން ދާނެކަމީ ޝައްކެއް އޮތްކަމެއްނޫނެވެ. ކުރިންމަސައްކަތްކުރީ ކަނޑިބަޑިންނެވެ. މިހާރު ކުރަނީ ފިކުރީ ހަނގުރާމައެވެ. މިއީ އަޅުގަނޑުމެން އެކަމަށް ސަމާލުވެ ތިބެން ޖެހޭނެކަމެކެވެ.
ރާއްޖޭގެ ދިނަކީ އިސްލާމްދީން ކަމުގައި ޤާނޫނު އަސާސީގައި ކަނޑައަޅައި، މުސްލިމަކަށްނޫނީ ދިވެއްސަކަށް ނުވެވޭނެކަމަށް ޤާނޫނު އަސާސީ ކަނޑައަޅައިގެން ހަމައެކަނި މިހަނގުރާމައިން ރައްކާތެރި ވެވޭކަށް ނެތެވެ. މި ހަނގުރާމައިން ރައްކާތެރިވެވޭނެ "ވެކްސިން" އަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ދީނީ އަޤީދާ ހަރުދަނާ ކުރުމެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ދަރިންގެ އެންމެ ޅަފަތުންފެށިގެން އިސްލާމްދީނުގެ ހަރުދަނާ އަޤީދާގެ "ވެކްސިން" ދީގެން މި ފިކުރީ ހަނގުރާމައިގެ "ބަލިން" އެކުދިން ރައްކާތެރި ކުރަންޖެހެއެވެ. ރާއްޖެ އިސްލާމްވުމަކީ އަޅުގަނޑުމެންނަށް ލިބުނު އެންމެމަތިވެރި ނިޢުމަތެވެ. މި ނިޢުމަތް ދެމެހެއްޓޭނީ މިދެންނެވިގޮތުގައި އަޅުގަނޑުމެން މަސައްކަތްކޮށްގެނެވެ.