އިންސާނުންގެ ދިރިއުޅުން ހަމަޖެހޭ އޮމާން އަމާން ދިރިއުޅުމެއްކަމުގައި ވުމަށްޓަކައި ގިނަގުނަ ކަންތައްތަކަކަށް ބޭނުންވެއެވެ. އެއް ބަޔަކު އަނެއްބަޔަކަށް ނުބައި ހީކުރުމާއި، ޖާސޫސްކުރުމާއި، ނެތިމޮށުމާއި، އިޖްތިމާޢީ ގުޅުންތައް ނެތިކޮށްލާ މިފަދަ އެންމެހައި ކަމަކުން ދުރުވެގެން މެނުވީ ބަދަހި މުޖުތަމަޢެއް ބިނާއެއް ނުކުރެވޭނެއެވެ.
މިކަން ކަށަވަރުކޮށްދެއްވައި اللَّهވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. {يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِيرًا مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَلَا تَجَسَّسُوا وَلَا يَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضًا أَيُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَنْ يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتًا فَكَرِهْتُمُوهُ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحِيمٌ} (الحجرات: 12) މާނައީ: {އޭ އީމާންވެއްޖެ މީސްތަކުންނޭވެ! ތިޔަބައިމީހުން ހީގެތެރެއިން ގިނަކަންތަކާ ދުރުވެގަންނާށެވެ! ހަމަކަށަވަރުން، ބައެއް ހީއަކީ ފާފައެކެވެ. އަދި ތިޔަބައިމީހުން އެކަކު އަނެކަކަށް ޖާސޫސް ނުކުރާށެވެ! އަދި އެއްބަޔަކު އަނެއްބަޔަކަށް ޣީބަނުބުނާށެވެ! ތިޔަބައިމީހުންކުރެ އެކަކުވެސް އޭނާގެ އަޚާގެ މަސް މުޅަކޮށް ކެއުމަށް ލޯބިކުރާނެ ހެއްޔެވެ؟ ފަހެ، ތިޔަބައިމީހުން އެކަމަކަށް ނުރުހޭނޫއެވެ. އަދި ތިޔަބައިމީހުން اللَّهއަށް ތަޤުވާވެރިވާށެވެ! ހަމަކަށަވަރުން، اللَّهއީ، ގިނަގިނައިން ތައުބާ ޤަބޫލުކުރައްވާ ރަޙީމުވަންތަ ރަސްކަލާނގެއެވެ.}
ތާބިޢީ ބޭކަލަކުކަމުގައިވާ ޒައިދު ބްނު ވަހުބު ވިދާޅުވިއެވެ. މާތް اللَّهُ އެ ކަލޭގެފާނަށް ރުއްސުންލެއްވި ޢަބްދު اللَّهِ ބްނު މަސްޢޫދުގެފާނުގެ އަރިހުގައި ދެންނެވުނެވެ. ވަލީދު ބްނު ޢުޤުބާއަށް ހަލާކުހުއްޓެވެ. އޭނާގެ ތުނބުޅީން އެހުންނަނީ ބަނގުރާ ތިކިޖަހަޖަހައެވެ. އެ ކަލޭގެފާނު ވިދާޅުވިއެވެ. “قَدْ نُهِينَا عَنِ التَّجَسُّسِ، فَإِن يَظْهَرْ لَنَا نَقُمْ عَلَيهِ.” (رَوَاهُ عَبْدُ الرَّزَّاقُ) ހަމަކަށަވަރުން، އެކަކު އަނެކަކަށް ޖާސޫސުކުރުން ތިމަންމެންނަށް ވަނީ ނަހީ ކުރެއްވިގެންނެވެ. އެހެނެއްކަމަކު މީހެއްގެ ކިބައިން ތިމަންމެންނަށް ކަމެއް ސާބިތުވެއްޖެނަމަ، އެ މީހަކާ މެދުގައި ޝަރީޢަތުގައިވާ ގޮތަށް ޢަމަލުކުރައްވާހުށީމެވެ.]
މުޖުތަމަޢުގެ ސަފުތައް އެކުވެރިކުރެވޭނެ ކޮންމެ ގޮތަކުން މީސްތަކުންގެ މެދުގައި އެއްބައިވަންތަކަން ދެމެހެއްޓުމަށް މަސައްކަތްކުރުމީ މުސްލިމުން އަބަދުވެސް ކުރަންޖެހޭނެ ކަމެކެވެ. އެއްވެސް މީހެއްގެކިބައިން ރަނގަޅުނޫން ކަމެއް ފެނިއްޖެނަމަ އެ ކަމެއް އިޝްތިހާރުކުރުމަކީ އިސްލާމްދީން ތަންދޭ ކަމެއްނޫނެވެ. އޭގެބަދަލުގައި އެ މީހަކާ ބައްދަލުކޮށް ހިތްހެޔޮކަމާއެކު ނަޞީޙަތްތެރިވުމީ އިސްލާމްދީނުގައި އުނގަންނައި ދެއްވާފައިވާ ގޮތެވެ.
